Gemeente van Jezus Christus,

[Intro: andere wereld]
We hoorden in het Bijbelgedeelte dat we net lazen van een wereld die voor ons niet alledaags is: het koninklijke hof. Salomo’s rijkdom en wijsheid worden ons voor ogen geschilderd. Grote geschenken van goud en edelstenen en reukwerk. Hoofse bedienden in de mooiste kleding, rijke gerechten en de duurste dranken. De intrigerende ontmoeting van twee vorsten: de wijze koning Salomo, en de koningin van Sjeba, afkomstig van verre streken. Ja, zo brengt de Bijbellezing ons even aan het hof van een oosterse heerser, met glans en schittering, met kussens en kleuren. Sprookjesachtig, en toch echt, eens daar in Jeruzalem toen koning Salomo regeerde.

Wat een contrast met ons dagelijkse bestaan. Zeker nu, in de grauwe novembermaand. Grijze wolken, korte dagen. Je zit in je gewone huis, doet je gewone werk. Je geniet van kleine dingen (hoop ik), maar je leven is niet groots en schitterend. Vaak is het veeleer de alledaagse sleur. De moeite van de werkvloer, de stress van school, de drukte om je gezin draaiend te houden. Gedoe over kleine dingen, en ga zo maar door. Wonderlijk, als dan zo’n geschiedenis van Salomo langskomt. Als je het je voorstelt, is het of je even in een andere wereld wordt gezet!

[De allegorie neerzetten]
Nu vierden we vandaag het Heilig Avondmaal. En daar gebeurt ook zoiets. Het is alsof je even in een andere wereld wordt geplaatst. Niet de dagelijkse zorgen, maar Gods zorg. Niet de dingen van de aarde, maar van de hemel. Geen klein wereldje van jezelf, maar de grote tafel met velen en bovenal met God. Zijn genade, zijn vergeving. Grote dingen, ver boven ons uit! Maar hier, vandaag in de kerk, aan de tafel van het Avondmaal, mag je erin delen. Komen die werelden samen, worden kleine mensen aan tafel genodigd bij de grote koning. Koning Jezus, hij die méér is dan Salomo.
Ik wil vandaag de geschiedenis van Salomo en de koningin van Sjeba lezen als een beeld van waar het Heilig Avondmaal voor staat. We gaan het niet lezen als een verhaal van lang geleden, maar als een beeld van wat vandaag gebeurt.
Koning Salomo, rijk en wijs, hij is een beeld van koning Jezus. Het koninkrijk van Salomo, de bloei die daar was, het verwijst naar het koninkrijk van God. En Salomo ontvangt de koningin uit het verre Sjeba – waarschijnlijk in zuid-Arabië gelegen. Zij is een beeld van mensen uit de volken die aangetrokken worden door het Koninkrijk van God, die geïntrigeerd worden door koning Jezus. Zij wordt door koning Jezus gastvrij ontvangen. Zo is ze een beeld van hoe wij vandaag gastvrij ontvangen werden aan de tafel van het heilig avondmaal, en iets mogen ervaren van de ongekende rijkdom van onze Koning.

[Een ontmoeting die haar zal zijn bijgebleven]
De ontvangst in Jeruzalem maakt op de koningin uit Sjeba een diepe indruk. Letterlijk staat er dat er “geen geest meer in haar over was”. Ze is helemaal overweldigd door de ontvangst en de ontmoeting. De wijze woorden, de rijke tafel, het hele hof… ze had er al wel van gehoord maar nu zegt ze “ik moet toegeven dat ik nog niet de helft te horen heb gekregen”. Salomo is veel groter en heerlijker dan ze zich had voorgesteld. Deze ontmoeting zal haar altijd bijblijven!
Hoe lang of kort ze in Jeruzalem blijft weten we niet. Vroeg of laat keert ze weer terug naar haar eigen land. Maar deze ontmoeting neemt ze mee. Ze bewaart het allemaal diep in haar hart. Het geeft haar soms een glimlach op de lippen. Te weten van dat koninkrijk, van deze koning. Midden tussen al haar bezigheden, ver weg van Jeruzalem, zijn haar gedachten soms bij koning Salomo. En de geschenken die hij haar gegeven heeft zijn er natuurlijk ook nog. Blijvende herinneringen, blijvende verbondenheid.
Kan het zo ook niet zijn bij het Heilig Avondmaal? Zou het niet zo moeten zijn? Als je ervaart dat de Koning der Koningen jou ontvangt. Als je antwoord krijgt op je vragen, en rijke geschenken ontvangt. Als je in een andere wereld wordt gezet, iets mag ervaren van het Koninkrijk van God. Dan ga je weer weg van de tafel, maar iets gaat er mee. Een glimlach. Een geheim in je hart. Weten van de koning en zijn koninkrijk…
[De allegorie verder uitgewerkt]
Laten we de geschiedenis nog wat verder bekijken als beeldverhaal. De koningin komt met moeilijke vragen bij koning Salomo, en hij lost alle raadsels op. Is dat niet een beeld van hoe koning Jezus onze levensvragen van antwoord voorziet? Niet altijd door een redenering, maar vaak ook gewoon door de ontmoeting met Hem. Als aan de avondmaalstafel allerlei vragen wegvallen. Zorgen oplossen. Zó is onze koning: hij die vragen oplost!
De koningin van Sjeba wordt ontvangen aan het hof, zit aan de tafel van koning Salomo. Daar raakt ze diep onder de indruk: van de plechtige ontvangst aan de tafel, al de hovelingen die aanzitten… Zo kan er aan de tafel van het Heilig Avondmaal ook een bijzondere sfeer zijn die je raakt. Maar meer nog: het voedsel en de drank maken indruk, zo lazen we. Wijst dat niet op het bijzondere voedsel en de bijzondere drank die we mochten ontvangen aan de tafel van koning Jezus? Brood en wijn die zoveel méér zijn dan gewoon brood en wijn. Goddelijk voedsel voor de ziel. Opvallend is dat er staat dat de koningin onder de indruk is van de offers die Salomo bracht. Net zo mogen wij wel diep onder de indruk zijn als we denken aan het offer dat Jezus bracht: zijn eigen leven, voor ons. Dat grote offer, waar brood en wijn naartoe wijzen.
Ach, en het gaat niet alleen om de losse dingen die genoemd worden. Het gaat om alles bij elkaar: de heerlijkheid, de glorie van Salomo. De heerlijkheid en glorie van koning Jezus. Gezegend ben je, als je daar iets van ervaart aan zijn tafel. Wie Hij is, zó groot, zó goed, zó wijs, zó vol van liefde. Je kunt het met je verstand weten. Maar als je het in je hart ervaart, dan zeg je met de koningin van Sjeba: “de helft was me nog niet verteld!”.
Ja, dan kan het niet anders of je doet deze koningin na, en geeft geschenken. Je geeft heel je leven aan koning Jezus, al je tijd, geld, plannen. Het beste is nog niet goed genoeg. En opvallend: de koningin van Sjeba geeft reukwerk. Dat is in de Bijbel een beeld voor aanbidding. Wie door koning Jezus onthaald wordt, zal Hem aanbidding geven, eer en dank. En dan het mooie: de koning ontvangt de geschenken, maar hij geeft nog grotere terug. Is het zo ook niet bij koning Jezus? Hij geeft ons de grootste geschenken van allemaal: het eeuwige leven. Kind van God te mogen zijn. Zijn liefde en leiding, de Heilige Geest. Wat een rijkdom!
En er staat ook nog dat koning Salomo haar “alles gaf wat ze verder maar vroeg”. Is dat niet net wat koning Jezus belooft, Johannes 14? ‘Wat je ook maar in mijn naam zult vragen, ik zal het doen’. Ongekend, hoe wij, hoe u en jij en ik een beroep mogen doen op onze koning. Mogen bidden, vragen en vertrouwen. Dan is het waar, wat ergens in het evangelie staat: “Meer dan Salomo is hier”!

[Het leven in, wetend van het Koninkrijk]
Zo ontmoette de koningin van Sjeba Salomo. Volgens veel uitleggers sloten ze een verbond. Heel praktisch, over handel tussen hun landen. Maar ook dit heeft een diepere laag: ze raakten verbonden, deze vorsten. En zo ging de koningin van Sjeba weer terug, ná deze bijzondere ontmoeting. Zo gaan ook wij weer terug het leven in, nadat koning Jezus ons ontving aan zijn tafel. Maar je mag aan hem verbonden blijven. Het geheim meenemen in je hart.
Dan ga je weer het dagelijks bestaan in, morgen op maandag. Dan is de wereld misschien even grauw waar we in leven. Begint het werk weer, en alles van elke dag. En toch: het maakt verschil, als je aan het Avondmaal zat. Je weet van die andere wereld. Je weet van koning Jezus en zijn heerlijkheid. Zijn geschenken, de ontmoeting die echt was.
Het maakt verschil, als je kennismaakt met het Koninkrijk van God, dat land waar recht en gerechtigheid de toon aangeven. Soms laat het de wereld hier nog extra guur en grauw lijken. En tegelijk: het verwarmt je van binnen, zoals wijn die nog gloeit in je keel. Het laat je uitzien, naar de dag dat dit Koninkrijk doorbreekt. Het geeft je kracht, om dingen van daar in je eigen leven te implementeren. Je kunt het niet vergeten.
Zo ga je het leven in, nadat je bij Salomo aan tafel zat. Hetzelfde, en toch anders. Rijker en wijzer, wetend van Hem.

[Hoe dit vasthouden]
En ja, zal die koningin in het verre Sjeba altijd die herinnering aan Salomo hebben kunnen vasthouden? Er kwam vast van alles op haar af. Regeren is druk, het leven vol… En zo is het ook bij ons. Al heb je nog zo zegenrijk het Avondmaal mogen vieren, het is vaak lastig vast te houden als je het leven weer in gaat. Maar maak het ook niet te zwaar. Je kunt niet altijd op grote hoogte zweven. We wonen nog niet in Jeruzalem, maar ver weg van onze koning. En toch: wat Hij geeft, dat gaat mee. De koningin had zijn geschenken nog. En zo mogen ook wij zijn gaven bij ons hebben. Zijn Geest, die allereerst, die altijd bij je is. En die andere geschenken: vergeving, zekerheid, rust. De Bijbel als zijn brief om steeds te leven.
Hoe houd je het vast, hoe houd je Hem vast? Juist nu we het avondmaal vierden? Laten we zijn geschenken maar koesteren. Er regelmatig naar kijken, en beseffen hoe rijk ze zijn. Dánk de Heer, dagelijks, voor zijn onuitsprekelijke gaven. En laat ook het reukwerk maar opstijgen, van aanbidding. Dat je uitspreekt: wat bent U goed en groot, heilig en heerlijk. Geef aanbidding een plek in je gebed, daar word je hart door opgeheven!
Vergeet ook niet de belofte van de koning, dat Hij geven wil wat je vraagt. Vraag vrijmoedig, breng al je noden bij Hem. Ook je levensvragen: blijf er niet mee lopen, mar breng ze bij koning Jezus. Hij weet antwoord op ieder raadsel, wonderlijk!
Ach, en laat door de dag heen er af en toe een glimlach op je gezicht mogen komen. Als je denkt aan de koning die je leerde kennen. Zijn heerlijkheid, zijn goedheid. Als je weet: daar, over de horizon, daar is zijn rijk!

[Slot]
Zo ontving Salomo een verre vorstin. Zo ontvangt koning Jezus mensen die komen met al hun vragen. En wat ís Hij een koning vol heerlijkheid. Wat zijn de mensen bevoorrecht die steeds in zijn gezelschap verkeren! Nu is dat voor ons nog niet zo. Nu mogen we Hem ontmoeten, maar wonen we nog ver weg. Maar eenmaal, dan zal dat anders worden. Als Jezus komt om te regeren op heel de aarde. Wie Hem nu al kent, zal dan altijd aan Hem verbonden zijn. Daar zal een tafel staan aangericht, een feestmaal, oneindig veel heerlijker dan de eenvoudige tafel hier. Want dan is Hij werkelijk bij ons, helemaal. Daar mag je bij Hem zijn, zijn goedheid proeven. En daar zal nooit een einde aan komen.
Vandaag een voorproefje, aan de avondmaalstafel. Het mag ons des te meer laten uitzien naar die grote toekomst! Als het Koninkrijk komt.

Amen