Categorie Archief: Leerdiensten

Verdiepingsdienst ‘zondag en zondagsrust’

14 zaterdag jan 2023

Posted by in HC zo 38, Leerdiensten, Zondag en zondagsrust

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
Over zondag en zondagsrust gaat het vanavond. Wat dat betreft is er de afgelopen 50 jaar heel veel veranderd, zowel binnen de kerk als daarbuiten. Ouderen hier zullen zich nog wel dingen herinneren rond de zondagsinvulling vroeger. Was hen niet bij uzelf dan kent u de verhalen wel. Dingen als ‘niet fietsen op zondag’, ‘niet afwassen’, soms zelfs ‘niet buitenspelen’. Zondagse soep, die zaterdags al was gemaakt, zodat er op zondag niet gekookt hoefde te worden. Voor sommigen was de zondag een dag met warme sfeer in het eigen gezin; voor sommige andere misschien alleen maar een vervelende dag dat er niets te doen was. Er wás ook niets te doen, bijna alles was gesloten.
Voor jongere mensen klinkt dit waarschijnlijk als een compleet vreemde wereld. Zondagsrust is grotendeels uit de wetgeving verwijderd. Zondag: een dag voor sport, voor familiebezoek en andere leuke dingen. Hoewel, hoe zit dat als je gelovig bent…? In de tien geboden staat dat gebod over de rustdag. Maar wat betekent dat concreet? Daar wil ik vanavond met u over nadenken. De rustdag heiligen, hoe doe je dat?
Want dat staat er in het vierde gebod. Het is niet allereerst een vérbod, maar een gébod. “Houd de sabbat in ere als een heilige dag”. Dat is een gébod. Vorige generaties zijn dat wel eens vergeten, die legden meer nadruk op het verbod dat erachteraan komt. “Dan mag u niet werken”. Het gaat om een gébod: heilig de sabbat.

[sabbat en zondag]
[a) de dag]
Maar dan zijn we meteen al bij het eerste probleem van dit gebod. Om welke dag gaat het eigenlijk? De sabbat, staat er. Dat is Lees verder →

Preek ‘het nut van Jezus’ opstanding’ n.a.v HC zondag 17

26 zondag aug 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 17, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
‘heel leuk, maar wat heb ik eraan?’ Dat is een vraag die praktisch ingestelde mensen kunnen stellen als er iets verteld wordt. ‘Wat heb ik eraan, wat is het nut?’ Als bijvoorbeeld de aardrijkskundeleraar vertelt over grondsoorten en aardlagen, of de geschiedenisleraar over rijken van lang geleden. Sommige leerlingen houden van informatie, ze drinken het als het ware op. Ze vinden het allemaal boeiend en interessant. Maar een andere leerling denkt: nou en? Wat maakt het voor mij voor verschil welke aardlagen hier in de bodem zitten? Wat heb ik eraan?
Als je dan soms ineens ziet wat de leerstof met je eigen leven te maken heeft, dan komt het een stuk dichterbij. Als je ziet, bijvoorbeeld dat in Poeldijk huizen gebouwd worden, en dat op de ene plek lange heipalen nodig zijn, terwijl er 500 meter verderop korte heipaaltjes gebruikt worden. Hoe kan dat? O ja, dat was wat de aardrijkskundeleraar vertelde over stroomruggen in deze streek… Dan blijkt die informatie ineens praktische gevolgen te hebben, nut voor de fundering van je huis!

[het feit]
Vandaag gaan we het hebben over de opstanding van Jezus Christus. De Heidelbergse catechismus lijkt hier wel op zo’n praktisch ingestelde leerling op de middelbare school. Lees verder →

Preek ‘de dood… en Jezus’

05 zondag aug 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 16, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
een man liep eens door het bos op een herfstachtige middag, nadenkend over de moeilijke vragen van het leven en de dood. Midden in het bos kwam hij terecht bij een open plek met een put. Hij ging op de rand zitten om uit te rusten van zijn wandeling. Maar intussen bleven zijn hersens malen over met menselijk bestaan en de eindigheid ervan – de man was een filosoof. Al zittend op de rand van die put verzuchtte hij: ‘wat is het leven?’ Vanuit de diepe put klonk een echo die het antwoord gaf: ‘even, even…’ De man keek vreemd op, en hij zei: ‘en wat is dan sterven?’ De put antwoordde: ‘erven…’. Het was alsof de put met hem sprak. Het leven is even, en sterven is erven. Verbaasd riep de man uit: ‘Erven… Maar de dood is toch zwaar?’ ‘waar, waar, waar’, zei de put.
Ik denk dat deze echoput ons drie heel belangrijke dingen leert, waar ik vanavond met u bij stil wil staan. De catechismus reikt ons aan dat Lees verder →

Preek HC zondag 15 “Jezus’ verzoenend sterven”

15 zondag jul 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 15, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
stelt u zich voor, u bent aan het shoppen in Rotterdam of Den Haag, in een druk winkelgebied in het stadscentrum. Het is gezellig druk en er is veel te zien. Eén van de dingen die u ziet is een man met een kleed en een karretje met folders. Bovenop het karretje staat in rode letters ‘Laat u met God verzoenen!’. Hij probeert het evangelie te verspreiden onder de winkelende mensen. Iedereen die langskomt biedt hij een folder aan, die soms wordt aangenomen, en vaak ook niet. Als je het van een afstandje observeert, zie en hoor je hoe hij te werk gaat. Tegen iedereen zegt hij, op exact dezelfde toon: ‘Weet u al dat Jezus voor uw zonden gestorven is?’ Op de voorkant van het foldertje staat dan ook ‘Hij gaf zichzelf voor u’, met een afbeelding erbij van een kruis in de avondzon.
Velen halen hun schouders op, of zeggen ‘nee, dank u’. Maar af en toe reageert er iemand op wat hij zegt ‘weet u al dat Jezus voor uw zonden gestorven is?’. ‘Nou, zo’n zondaar ben ik niet hoor!’ zegt een jongen met een rugtas lachend. Eén vrouw reageert zelfs heel fel. ‘Houd op met dat oude sprookje, daar ben ik helemaal klaar mee! Wat heb ik eraan, als er tweeduizend jaar geleden iemand doodging? Wat is dat voor een God, die bloed wil zien voor Hij vergeeft? Kap eens met mensen lastig vallen met die onzin!’ Boos gooit ze het foldertje op de grond. Lees verder →

Preek ‘God werd een mens!’ n.a.v. HC zondag 14

01 zondag jul 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 14, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
We gaan vanavond in de leerdienst weer verder met onze reis door de geloofsbelijdenis. Die reis brengt ons, al is het midden in de zomer, vandaag bij het Kerstfeest! Geen kerstfeest van sneeuw, kerstmarkten en kerstballen, maar dat waar het met kerstfeest echt om gaat: de geboorte van Jezus Christus. Of theologisch gezegd: de incarnatie, de vleeswording, God die mens werd! Dit wonder is te groot om het alleen voor de decembermaand te reserveren, we mogen daar ook vanavond over nadenken.
We doen dat aan de hand van de Heidelbergse catechismus, vraag 35 en 36. Daar wordt echter veel te veel aangedragen om in één keer te behandelen. Zo gaat het over de menselijke natuur van Jezus – dan brengt bij wat theologen de ‘tweenaturenleer’ noemen, het feit dat Jezus zowel God is als mens. Dit onderwerp hebben echter enige tijd geleden al behandeld, toen het ging over dat Jezus de Middelaar is, dus dat laat ik nu liggen. Ook wordt genoemd dat Jezus geboren is uit de maagd Maria – dat brengt ons bij de maagdelijke geboorte en alle vragen die dat oproept. Ook dat laat ik nu liggen. Tenslotte heeft de catechismus het over de zonde waarin ik ben ontvangen en geboren – dan komen we bij het onderwerp van de zogenaamde erfzonde. Ook dit kwam eerder al aan de orde, toen het ging over de zondeval.
Vanavond focussen we eenvoudig op Lees verder →

Preek ‘Jezus onze Heer’ n.a.v. HC vr 34

24 zondag jun 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 13, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro]
hoe ziet Jezus eruit? Of je nu wilt of niet, bij ieder van ons zal wel één of ander beeld in het hoofd naar voren komen als we denken aan Hem. Misschien, als u wat ouder bent, is het wel gevormd naar de platen die u vroeger zag op de zondagsschool of de school met de Bijbel. Daar zie je Jezus als de goede herder, of als degene die kinderen zegent, ‘laat de kinderen tot Mij komen’. Maar is dat hoe Hij is? Op zulke afbeeldingen is Jezus gewoonlijk een blanke man met halflang haar en een klein baardje. In werkelijkheid was Hij natuurlijk geen westerling. In hedendaagse kinderbijbels zie je Hem op allerlei verschillende manieren afgebeeld. Feitelijk weten we echter helemaal niets over zijn uiterlijk.
In de Bijbel gaat het niet over hoe Hij er uitziet, maar over wie Jezus ís – en dat is nog een laag dieper. Niet welke kleur ogen of welke lichaamslengte, maar wat voor iemand is Jezus Christus? Ook daar hebben we allemaal wel onze ideeën over. Bijvoorbeeld ‘welk een vriend is onze Jezus’, of ‘Jezus is de goede herder’, of ‘verlosser, vriend, o hoop en lust van die u kennen’. Dat zijn allemaal Bijbelse woorden. We hoorden laatst nog hier in de kerk, hoe Jezus een vriend is van tollenaars en zondaars. Toch is het gevaar niet denkbeeldig dat ons beeld van Jezus al snel wat zoetig wordt, net als die oude platen van Hem in pasteltinten. Daarom is het goed om vanavond eens stil te staan bij een andere kant van wie Hij is. Lees verder →

Preek HC vraag 32 en 33 ‘delen in Christus’ zoonschap en zalving’

17 zondag jun 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 13, Leerdiensten

≈ Een reactie plaatsen

Tags

, ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro: Marx]
u hebt waarschijnlijk wel eens van Karl Marx gehoord. Karl Marx was een denker die min of meer de basis legde voor het communisme. Hij wees op de gevaren van het kapitalisme, waar de arbeider moet slaven, maar de winst in de zakken van de fabrieksdirecteur verdween. Scherp zag hij de misstanden en de ongelijkheid, die zeker destijds de industriële samenleving kenmerkte. Kinderarbeid, slechte veiligheid, grote gezinnen in bedompte woninkjes… Volgens Marx was er maar één mogelijkheid om de situatie te veranderen: een omwenteling, een revolutie. Hij en anderen riepen op ‘ontwaak, verworpenen der aarde, ontwaak, verdoemde_in hongersfeer’ – leg je niet neer bij je situatie, maar kom in opstand, voor een eerlijkere verdeling van geld en macht.
Het viel Marx op dat veel arbeiders zich zo lijdzaam neerlegden bij hun lot. Hoe kon dat toch? Wat maakt dat mensen ellende accepteren? Een belangrijke oorzaak was volgens hem Lees verder →

Preek HC zondag 12 ‘profeet, priester, koning’

13 zondag mei 2018

Posted by in Catechismus, Leerdiensten

≈ Reacties uitgeschakeld voor Preek HC zondag 12 ‘profeet, priester, koning’

Tags

,

Uit de Bijbel is gelezen: Jesaja 61:1-3 en Lukas 4:14-21

 

Gemeente van Jezus Christus,

[intro: titel, functie]
sommige mensen hebben een groot ontzag voor titels. Is er iemand waar niets bijzonders aan te zien is, dan zouden ze hem zo voorbij lopen. Maar horen ze ‘hij is van adel’, dan kijken ze ineens vol interesse naar hem. ‘Tjonge wat is hij dan gewoon gebleven!’ – zelfs de gewoonheid wordt dan bijzonder!
Er zijn mensen die meerdere titels hebben. Koning Willem-Alexander heeft er een stuk of 40, las ik. Daar hoefde hij weinig voor te doen, hij erfde ze gewoon. Maar ik denk ook aan mensen die flink gestudeerd hebben en bijvoorbeeld ‘professor doctor ingenieur’ zijn. Voor sommigen is dat reden om tegen zo’n hooggeleerd iemand op te kijken. Maar een ander zegt schouderophalend ‘hij is ook maar naakt geboren, hoor!’
Wist u dat Jezus ook een titel heeft? Jazeker! Wij zeggen vaak ‘Jezus Christus’ alsof Christus de achternaam is van Jezus. Maar zo is het niet! ‘Christus’ is een titel. Hij heet Jezus, en hij ís Christus. Net zoals de koning Willem-Alexander heet, maar koning ís, en markies van Veere, graaf van Buren en nog meer titels.
Jezus is de Christus, dat is zijn titel. Echter niet allen een eretitel, het Lees verder →

Preek HC zondag 11 ‘Jezus de Redder’

22 zondag apr 2018

Posted by in Catechismus, Leerdiensten

≈ Reacties uitgeschakeld voor Preek HC zondag 11 ‘Jezus de Redder’

Tags

,

Uit de Bijbel is gelezen: Mattheus 1:18-25 en Lukas 1:67-80

Gemeente van Jezus Christus,

[intro: wat zegt een naam?]
vanavond gaat het over de naam ‘Jezus’. Of beter gezegd, over de persoon die die naam draagt. Maar zegt een naam ook iets over degene die ermee genoemd wordt? Meestal niet! Ik denk bijvoorbeeld aan Judas uit de Bijbel. Die naam is zo ‘besmet’, om het zo te zeggen, dat niemand zijn kind snel ‘Judas’ zal noemen. Net zomin als ‘Adolf’, sinds de tweede wereldoorlog. De naam Judas roept allerlei negatieve dingen op. Maar weet u wat deze naam betekent? ‘Judas’ betekent ongeveer ‘God zij geprezen’ of ‘Hij prijst God’. Prachtig toch? Alleen, bij de persoon van Judas, die Jezus verraadde, past deze mooie naam wel erg slecht!
Een naam wordt vaak gekozen op hoe hij klinkt, en daar is niets mis mee. Wie weet van te voren of een baby die je André noemt, wel net zo dapper wordt als zijn naam zegt – ‘de dappere’? Sommige moderne namen hebben niet eens een betekenis, ze zijn gewoon bedacht op de klank.
Een naam is dus veelal alleen een woord om iemand aan te duiden. Maar hoe zit dat bij de naam ‘Jezus’? Deze naam heeft ook een betekenis. Lees verder →

Preek HC zondag 10

05 maandag mrt 2018

Posted by in Catechismus, HC zo 10, Leerdiensten

≈ Reacties uitgeschakeld voor Preek HC zondag 10

Tags

, , ,

Gemeente van Jezus Christus,

[intro: wat de HC oproept]
wat roept het bij u op, die woorden uit zondag 10 van de catechismus? Over God die alles onderhoudt en leidt en dat alles wat gebeurt ons uit zijn vaderlijke hand toekomt. Dit is een belijdenis die heel uiteenlopende reacties kan oproepen. Misschien stemt u er dankbaar mee in, kunt u zich er helemaal in vinden. Wat is dat móói, wat is dat díep, dat de Here God ons leven leidt, ook úw leven. Geen blind toeval, maar de Vader in de hemel die u draagt, ook als het moeilijk is. Daar hebben we het in de vorige leerdienst over gehad.
Andere mensen, vooral theologen maar ook gewone gemeenteleden, kunnen zich echter ernstig stóren aan wat de catechismus meent te moeten zeggen. Lees nu eens goed wat er staat: regen én droogte, ziekte én gezondheid, álle dingen komen van God. Ook de droogte, ook de ziekte? Hoe kun je dat nu zeggen over de goede God en Vader van Jezus Christus? Maarten ‘t Hart, de bekende schrijver, heeft in één van zijn boeken hier uitgebreid over geschreven. De moeder van de hoofdpersoon krijgt keelkanker, en dan worden deze woorden geciteerd, ‘dat… gezondheid en ziekte… niet bij toeval, maar uit Gods vaderlijke hand ons toekomen’. Bedankt God, dat u met uw vaderlijke hand mijn moeder die afschuwelijke ziekte deed toekomen… Of bedoelt de catechismus dat niet? Lees verder →