Gemeente van Jezus Christus,

[intro: drukte en ‘geleefd worden’]
druk, druk, druk. Dat zijn we allemaal tegenwoordig, zo schijnt het. Kinderen moeten na schooltijd nog naar voetbal en club en toneel, en ook de ouders zijn druk – als taxichauffeur. Jonge mensen zijn druk met opleiding en bijbaantjes. Jonge ouders zijn druk met de baby. Op elke leeftijd is er genoeg te doen. Werk en kerk en verenigingen, hobby’s en familiebezoek. Zonder agenda leven kan bijna geen mens in ons land. En het houdt niet op als je klaar bent met werken en de kinderen, als je die hebt, de deur uit zijn. “Na je pensioen krijg je het pas echt druk” zo verzekerden verschillende mensen me.
Nu is er op zich helemaal niets mis met een drukbezet leven. ‘Dynamisch’, zo kun je het ook noemen. Het is fijn als je je talenten en energie kwijt kunt! Dat je je als mens maximaal kunt ontplooien. Een mens is niet geschapen door God om achter de geraniums te zitten, maar om zijn gaven in te zetten!
Maar toch… er wordt wel veel gekláágd over drukte. Mensen raken opgebrand, dreigen vast te lopen. Soms heb je het gevoel geleefd te wórden. Wat je moet doen bepaalt je leven, in plaats van dat jij bepaalt wat je moet doen. Je kunt gevangen raken in de drukte en de to-do-lijstjes. Als ik bij mezelf kijk merk ik dat gevaar: dat je leven bestaat uit het doen wat er allemaal gedaan moet worden. Je leven wordt het afvinken van actiepunten. En de grote lijn verlies je uit het oog. De vraag: waar doe ik het allemaal voor? Wat voor doel heeft mijn leven??
[de geschiedenis: Jezus druk, wordt geleefd]
Weet ik wie het ook druk heeft? Jezus! Markus schildert in het eerste hoofdstuk van zijn evangelie hoe de Heer aan zijn werk begint, zijn openbaar optreden. Opvallend is daarbij de vaart en de dynamiek. Een woord dat telkens terugkeert is “meteen” – kijk maar mee in uw bijbel: in vers 10, in vers 12, vers 18, 20, 21, 28, 29,30,31… De Here Jezus gaat meteen van start, en de ene gebeurtenis volgt direct op de andere. Zich laten dopen door Johannes, en meteen naar de woestijn waar Hij verzocht wordt door de duivel. Dan meteen een aantal mannen roepen als zijn leerling, en aan de slag: Gods koninkrijk verkondigen!
In het gedeelte dat we lazen is het sabbat. De rustdag. Maar voor Jezus is er weinig rust bij. “Op de sabbat ging Hij meteen naar de synagoge en gaf daar onderwijs” Maar dan is zijn werk niet voorbij! In die synagoge is een man die bezeten is door een boze geest. Jezus geneest hem, tot verbazing van allen. Maar ook dan: geen rust! “Toen zij uit de synagoge gegaan waren, gingen zij meteen – alweer! – meteen naar het huis van Simon”. Daar blijkt de schoonmoeder van Simon ziek te zijn, en Jezus geneest haar. Intussen verspreidt het bericht over Jezus zich door de streek. ’s Avonds staat hele de stad bij de deur, met al hun zieke of bezeten mensen. En Jezus, Hij komt weer. Hij wordt bewógen door hun ellende, Hij wil helpen en Hij kan helpen. Het werk roept! Jezus geneest ze allemaal!
Jezus wordt ook geleefd, zo lijkt het bijna. De volgende dag blijkt dat de mensen Hem alweer zoeken. Hij wordt een beroemdheid! Zóveel te doen, zoveel mensen die een beroep op Hem doen. En Jezus wíl ook zijn macht graag inzetten. Maar kan dit zo doorgaan? Waar vindt Hij zelf een moment rust?
[ondanks drukte toch bidden]
Ja, Jezus weet dat Hij rustpunten nodig heeft. Wat doet Hij? “’s Morgens vroeg, nog diep in de nacht” zo lezen we “stond hij op”. En dat na een heel drukke dag Dan moet er wel iets erg belangrijks aan de hand zijn! Wat is er dan? “Hij ging naar buiten, naar een eenzame plaats, om daar te bidden” De Here Jezus kiest ervoor om te bidden. Dat vindt Hij blijkbaar nog belangrijker dan slapen, lichamelijk uitrusten. Juist vanwege zijn intensieve leven, bidt de Heer. Dát is zijn rustpunt!
Dat roept meteen de vraag op hoe dat bij ons is. Samen bidden, zoals op deze biddag, is goed en belangrijk. Maar ruimen wij ook in ons persoonlijk leven een plek in voor gebed? Misschien schiet het er wel bij in, omdat we zo druk zijn. Er zijn zoveel dingen die op ons af komen, die onze tijd en aandacht vragen. Bidden lijkt voor ons gevoel ‘vager’, minder ‘zinvol’, want je ziet meestal niet meteen verschil of resultaat. Wat levert het op? Maar hoe misleidend is dat! Bidden maakt álle verschil – daar kom ik zo nog op. Daarom: doe als Jezus: doet een stille plek op, maak tijd vrij, zet misschien je wekker eerder, en zoek God dagelijks in je gebed!
Maarten Luter, de bekende Reformator, zei: hoe drukker mijn dag is, hoe meer tijd ik neem om te bidden! Dan is er immers veel waar je God voor nodig hebt? Wij doen vaak precies andersom: hoe drukker mijn dag is, hoe minder tijd ik neem om te bidden. Maar Jezus leert ons het omgekeerde: hóe dynamisch zijn leven ook is, hij blíjft in gebed aan God verbonden. Lukt het niet op een normale tijd, dan maar diep in de nacht. Wat een les voor ons!

[bezwaren]
In theorie vindt u vast allemaal dat bidden belangrijk is. Maar toch kunnen er allerlei bezwaren en tegenwerpingen zijn die zorgen dat we van de theorie geen praktijk maken.

Iemand denkt: ja, het zou goed zijn. Maar dan komt er dagelijks nóg een punt bij in mijn al zo drukke bestaan. Ik ben al blij als ik de dag doorkom en ’s avonds uigeput in mijn bed plof. Moet ik dan ook nog tijd gaan inruimen voor gebed en Bijbellezen? Ik krijg het al benauwd als ik er aan denk. Weer een actiepunt erbij, nee dank je!
En dat vroege opstaan, denkt een ander. Dat lijkt me helemaal niet verstandig. Ik heb juist mijn rust zo hard nodig om de volgende drukke dag weer aan te kunnen! Als ik te weinig slaap word ik chagrijnig, en daar heeft niemand wat aan. Volgens mij is dat niet helemaal mijn ding, wat Jezus hier doet…
Een ander is het er misschien helemaal mee eens. Tijd inruimen om te bidden is belangrijk, en daar moeten desnoods andere dingen voor wijken. Je hebt je ook al vaak voorgenomen om er ernst mee te maken, bent begonnen om elke dag een vast moment te nemen voor gebed. Maar na een tijdje versloft het toch altijd weer. Hoe kun je nu echt leven uit gebed, van dag tot dag?
Vragen genoeg!

[bidden is geen moeten, maar geeft focus]
Om uit de sfeer van deze vragen te komen, is het belangrijk hoe we aankijken tegen gebed. Als je gebed ziet als nóg een punt in je agenda, dan is het een lastig iets, iets dat eigenlijk te veel is. Als je tijd voor gebed ziet als iets dat móet, dan wordt het een plicht die je uiteindelijk niet volhoudt. Nee, we moeten het dan ook heel anders zien! Bidden is niet nóg een punt in de agenda, omdat je nu eenmaal christen bent. Nee! Als het goed is bepáált bidden je agenda.
We zien het bij Jezus. Hij begon bekend te worden als wondergenezer, en de mensen zochten hem alweer. Grote kans dat Hij dus de hele dag weer bezig zou zijn met genezen en mensen ontvangen. Maar nu, na zijn gebed, weet Jezus weer helder waar Hij voor kwam. Hij zegt tegen zijn leerlingen: “naten we naar de naburige plaatsen gaan, opdat ik ook daar predik. Want dáárvoor ben ik gekomen”. Door zijn gebed rukt Jezus zich los uit de stroom van het leven, en krijgt hij weer focus – Gods focus. Gods koninkrijk verkondigen, dáárvoor was hij gekomen. Niet om een wonderdokter te zijn. Gebed voorkomt dat Hij geleefd wordt!
Zó mag het ook zijn als wij in een druk bestaan tijd nemen om te bidden. Ik herhaal het: bidden is niet een agendapunt, bidden bepáált je agenda. Als je de dag biddend overweegt bij God, ga je zien wat belangrijk is. Iets wat eerst heel groot was in je hoofd, compleet ineen; iets dat je bijna was vergeten komt in je op. Bidden geeft focus – Gods focus! Die heb je hárd nodig in drukke tijden, om te voorkomen dat je geleefd wordt!
Focus geeft gebed, en rust. Bidden is veel meer dan dingen vragen aan God alleen. Vorig jaar was ik met jongeren van de catechese op bezoek bij een klooster in Den Haag. Een monnik vertelde dat ze dagelijks begonnen met drie kwartier stil gebed. Dat riep even vragen op: hoe kun je nu zó lang bidden? Ja, drie kwartier dingen vragen is ondoenlijk lang. Maar bidden is meer. Het is ook stil zijn in Gods aanwezigheid. Het is de dag overdenken met Hem als het ware naast je. Het is ook dingen overgeven en loslaten. Rust bij de Vader. Een besef van wat er echt toe doet in het leven. Ook een Bijbelgedeelte lezen en overdenken. Bidden is breed – en bidden is belangrijk. Júist in een hectisch leven!
[oproep: geef gebed die plek in je leven]
Laten wij dan allemaal zoeken hoe wíj het gebed een plek kunnen geven in ons bestaan. God geeft ons een open hemel, om Jezus’ wil. Zouden wij dan leven alsof de hemel dicht is? Neergedrukt door dit platte bestaan vol bezigheden? Nee, bid, gemeente, echt! Bidden is de levensadem van de ziel!
Maar het gaat niet vanzelf. Je moet er wel een stap voor zetten. We lezen het bij de Here Jezus. Hij stond op – Hij bleef niet liggen. Hij ging, hij zocht een eenzame plek. Ook wij kunnen zulke stappen zetten. Maar je moet het wel doen! Tijd vrijmaken. Een plek zoeken waar je kúnt bidden zoder gestoord te worden. Hebt u zo’n plek? Dat kan bijzonder helpen. Als je altijd op een vaste plaats bidt, raakt die plaats in je hoofd verbonden aan gebed. Een bepaalde kamer, of al is het maar een vaste stoel waar je gaat zitten. Hebt u zo’n plek niet, zoek er één! Onze huizen zijn veel groter dan in Jezus’ tijd. Hij zei tegen zijn leerlingen: ga in de binnenkamer – letterlijk: ga maar in de voorraadkast zitten. Dat is bij ons niet nodig denk ik. En hang anders gewoon een label aan de deur ‘niet storen’ – waarom niet? Praat er maar gewoon over met uw huisgenoten. Je hoeft je toch niet te schamen dat je wilt bidden?
En het tijdstip? Dat vroeg opstaan, moeten wij dat ook doen? Ik zei al, er ‘moet’ niets! Wel zie je op veel plaatsen in de Bijbel dat mensen die tijd kiezen. En is dat ook niet mooi: om éérst je op God te richten, en daarna de hektiek in te gaan? Dan bepaalt het begin je dag! Het hangt echter maar net van je levenssituatie af. Misschien is voor sommige ouderen de middag wel een goed moment, als uw partner een middagslaapje doet of iets dergelijks. Of een drukke huisvrouw bidt tijdens het strijken… Maar hoe dan ook: zoek een moment om te bidden, en overweeg ’s morgens vroeg. Ik kan u wel zeggen: tien minuten bidden ’s morgens geeft méér rust, dan die tien minuten in bed liggen nadat u op de ‘snooze’- knop van de wekker hebt geduwd.

En hoe bidden dan? Dat kan op vele manieren, de tijd ontbreekt me nu helaas om erop in te gaan. Vraag Gods Geest maar om je te leiden. Overdenk gewoon de dag en je leven maar, en bid en dank voor wat er dan in je opkomt. Wees maar stil. Stap niet meteen in de tredmolen van de dag, maar zoek éérst de focus en de rust bij God!

[slot]
Vandaag mogen we biddag houden. Voor een christen is het feitelijk elke dág biddag. Laat het zo zijn bij ons! Maar het ook heel belangrijk om samen te bidden. Sommige mensen vinden persoonlijk gebed so wie so lastig. We mogen ook sámen bidden. Soms ben je helemaal niet in de stemming om te bidden – maar dan mag je toch worden meegenomen in het gebed van de gemeente! En zo zijn we hier samen vandaag om te bidden voor gewas en arbeid, voor de noden van onszelf, van anderen, de kerk en de wereld.
Moge het gebed dan de focus geven aan onze gemeente en aan ons persoonlijk leven. Dat wij niet ons verlanglijstje indienen bij de Allerhoogste, maar dat we al biddend afgestemd raken op zijn wensen! Opdat we niet geleefd worden, niet alleen maar druk zijn, maar leven in verbondenheid met Hem!

Amen