Kent u het ‘zwitserlevengevoel’? Volgens een woordenboek is dat: ‘een onbekommerd en onbezorgd gevoel, vooral na het pensioen, gebaseerd op het vertrouwen dat men een in financieel opzicht onbezorgde oude dag tegemoetgaat’. Op de bijbehorende reclamespotjes zie je glimlachende mensen genieten in de zon. Net een beetje té naar mijn smaak: hoe realistisch zijn deze beelden? Dat ouderdom ook met gebreken komt, daar zie je niets van…
Maar er is een diepere vraag: moet je dit wel als ideaal willen hebben? De Amerikaanse schrijver John Piper schreef hierover woorden die ik u niet wil onthouden. Hij zegt: “één van de grote tragedies van de Westerse cultuur is de manier waarop miljarden dollars worden geïnvesteerd om mensen van mijn leeftijd over te halen om de rest van hun leven te verspillen. We noemen het: ‘pensioen’. De volledige boodschap is: je hebt ervoor gewerkt en nu moet je ervan genieten. Twintig jaar spel en ontspanning. De wereld zinkt onder het gewicht van gezonde, oudere mensen die vissen, cruisen, golfen, bridgen, bingoën, sjoelen en schelpen verzamelen”. De rest van hun leven te verspillen, dat is nogal wat…
Maar inderdaad, het doel van een mensenleven is niet ‘genieten’, maar met woorden van Jezus: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. Oók, of misschien wel juist als je niet meer hoeft te werken, kan je leven van betekenis zijn. Dat zie je in de praktijk: hoeveel organisaties draaien niet op vrijwilligers, en hoe vaak zijn dat niet ouderen? Wat mij wel opvalt is dat je dan steeds weer dezelfde mensen tegenkomt… Misschien zijn anderen te druk met de dingen die John Piper hierboven noemt! Stel uzelf, als u toevallig ouder bent, de vraag eens die de oude catechismus stelde: waartoe ben ik op aarde? Ook na mijn pensionering? Opdat op u van toepassing mag zijn wat een psalm zegt “in de grijze ouderdom zullen zij nog vruchten dragen”.