Kerntekst: Romeinen 8:14-17

 

Gemeente van Jezus Christus

[intro: angst en verzekering]
hoeveel verzekeringen hebt u? Minstens één, want een ziektekostenverzekering is verplicht, maar waarschijnlijk wel meer. Als je een auto hebt, als je op reis gaat, als je een hypotheek hebt… al snel heb je een heel aantal verzekeringen lopen. De gemiddelde Nederlander betaalt per jaar meer dan 4000 euro aan verzekeringspremies, las ik van de week. Er is bijna geen enkel ander land waar dat bedrag zo hoog is.
Waarom zou je verzekerd willen zijn? Het woord zegt het al, het heeft met zekerheid te maken. Maar daaronder zit denk ik nog iets anders: angst. Dat je ergens bang voor bent. Bang voor wat er kan gebeuren in je leven, en angst voor de gevolgen. Je kunt ziek worden – en dan? Je kunt geen gezondheidsgarantie kopen, maar je kunt je in elk geval verzekeren voor de beste zorg. En wat kan er niet meer gebeuren? Je zou een aanrijding kunnen krijgen, of kunnen veroorzaken. Iemand kan je onrecht aan doen – dus neem je een rechtsbijstandverzekering. Je huis kan in brand vliegen, en straks sta je dan op straat – opstalverzekering. Ja, zelfs tegen het ultieme risico kun je je verzekeren: een overlijdensrisicoverzekering. Maar of het nu echt helpt? Je risico op overlijden wordt er niet kleiner door… Zo is eigenlijk het met alle verzekeringen: ze kunnen dat wat je vreest niet wegnemen, ze verzachten alleen de gevolgen.
Vanmorgen wil ik het met u over verzekering hebben. Maar dan een heel andere: de verzekering die de Heilige Geest geeft. Ja, want de Heilige Geest is een verzekeraar. Wist u dat? “De Geest getuigt aan onze geest dat wij kinderen van God zijn” – daar verzekert hij je van. Een geweldige verzekering te midden van alles wat er kan gebeuren in het leven!

[de taak v.d. H. Geest: verzekeren]
Pinksteren is het vandaag, het feest van de Geest. Maar waarom kwam de Heilige Geest eigenlijk? Je zou kunnen denken: toen de Here Jezus stierf en opstond, toen was het toch al goed? Hij betaalde voor de zonden, droeg de straf, en bracht nieuw leven. Waarom is Pasen niet het laatste christelijke feest? Goed, je moet natuurlijk wel geloven in Jezus en wat Hij deed, maar dan is het toch klaar?
Nou, nee! Weet u, wij kunnen helemaal niet geloven uit onszelf. Als ik u vertel over God en Jezus, over vergeving en een nieuw begin dan kunnen er twee dingen gebeuren. Óf je vindt het allemaal onzin – wie zegt dat het waar is, dat God er is? En opstaan uit de dood, dat kan toch niet? Óf je hoort het, maar het is te mooi om waar te kunnen zijn, te groot om te kunnen geloven. Een nieuw leven voor altijd, voor mij? God die van mij houdt, wat ik ook doe? Je kunt het gewoon niet geloven. In beide gevallen kom je niet tot de geloofsrelatie die de Here met u wil, waar Jezus voor kwam!
En dáárom is nu de Heilige Geest gekomen, de grote verzekeraar. Hij maakt dat de boodschap wel binnendringt en aanvaard wordt en mensen vernieuwt, dat ze vergeving, vrede en vreugde krijgen! Zonder de Geest gaat het niet. Stel je voor dat Petrus en de andere apostelen direct na Jezus’ hemelvaart waren gaan preken in Jeruzalem, dat Jezus, de man die onlangs gekruisigd was, leeft en de Messias is – zou dat gewerkt hebben? Ik denk het niet! Maar met Pinksteren kwam de Heilige Geest. Hij gaf zijn kracht, en toen Petrus tóen preekte, kwamen er 3000 tot geloof. Dát doet de Geest!

[hoe de G. Geest werkt]
De Heilige Geest legt de verbinding tussen God en ons. Hij maakt dat wat op zich waar is, bijvoorbeeld dat Jezus de zonden van de wereld droeg en dat Hij opstond uit de dood, ook voor míj de diepste waarheid wordt: dat Jezus míjn zonden droeg en míj nieuw leven geeft. Hij verzekert dat het waar is, en niet alleen in het algemeen, maar ook voor jou! Het is maar goed dat de Geest gekomen is, anders had al het voorgaande – Kerst, Goede Vrijdag, Pasen – uiteindelijk nog zijn uitwerking gemist.
De Heilige Geest geeft geloof. Hij maakt je zeker van Gods liefde, Hij legt de relatie. Hoe dat nu precies werkt? Dat is lastig te zeggen, want het is ergens ongrijpbaar. Denk aan de relatie tussen twee jonge mensen. Hoe begint dat? Hoe springt die eerste vonk over? Het gebeurt, dat is het belangrijkste!
De Geest getuigt met onze geest dat wij kinderen van God zijn, zegt Paulus. Eigenlijk kun je beter vertalen: getuigt áán onze geest dat wij kinderen van God zijn. Of zoals de Nieuwe Bijbelvertaling zegt: de Geest verzekert onze geest dat wij Gods kinderen zijn. Hij maakt dat je wéét dat het waar is, wat de Bijbel belooft. Dat je het voelt. Dat je het merkt… Hoe moet je het zeggen? Het is onvatbaar, en het kan bij mensen ook heel verschillend gaan. Maar Gods geest maakt je zeker.
Dat gebeurt als iemand voor het eerst gaat geloven. In Paulus’ tijd gingen ze soms profeteren of in tongen spreken, en dat kan nog. Maar het kan ook een groot gevoel zijn van warmte, van geliefd zijn. Op een of andere manier gebeurt wat Paulus schrijft hoofdstuk 5 van zijn brief: ‘de liefde van God in onze harten uitgestort door de Heilige Geest, die ons gegeven is’.
Het gebeurt ook telkens weer. De Geest getuigt – tegenwoordige tijd. Blijven geloven lukt ook niet uit jezelf! Als je bidt bijvoorbeeld, en al je vragen bij God brengt – dat je dan rustig wordt en vrede krijgt. Als je een lied zingt hier in de kerk, of Groot nieuws Radio luistert in de auto, en het komt ineens bínnen. Het raakt je, dieper dan je kunt zeggen. Als je onder de indruk raakt tijdens de viering van het Heilig Avondmaal, als je Gods aanwezigheid diep beseft. Dat doet de Geest allemaal. Of eenvoudig als je hoort vanuit de Bijbel over Gods liefde en genade, en je hoort het en gelooft het vast, en vertrouwt erop. Dan groeit die zekerheid door de Geest: ik ben een kind van God!

[de H. Geest verzekert van kindschap]
De Geest is de grote verzekeraar. En waarvan hij verzekert? Heel eenvoudig: dat wij Gods kinderen zijn. Hij is, zoals het vers ervoor zegt, de Geest van aanneming tot kinderen, die ons laat uitroepen ‘Abba, Vader!’
Wie gelooft, mag gaan weten dat hij of zij bij Gods gezin hoort. Dat de grote God je Váder is, dankzij Jezus zijn zoon. Ja, dat betekent dat Zijn Vader de jouwe is, en dat Hij jou liefheeft met dezelfde liefde waarmee Hij Jezus liefheeft. Is dat niet onvoorstelbaar? Is dat geen grote zekerheid? In dat woord ‘Vader’ zit zoveel. Allereerst zorg en bescherming. Als je zelf kinderen hebt, zul je het weten hoe je alles voor ze zou doen om ze te beschermen en te verzorgen. Niemand moet aan ze komen! En waarom? Omdat je ze liefhebt, omdat je van ze houdt! En zo houdt ook de hemelse Vader van u. Zijn liefde is zo onvoorstelbaar! En dat terwijl wij toch vaak genoeg doen wat Hij niet wil, hem vergeten en zelfs op zijn hart trappen. Maar toch! U mag, jij mag in geloof uitroepen ‘Abba! Vader!’, en oneindig op Hem vertrouwen. ‘Abba’ daar zit iets van intimiteit in. De Joodse mensen uit Jezus’ tijd zeiden wel ‘onze Vader’ tegen God, of soms ‘mijn Vader’, maar bijna nooit los ‘Vader’! – Abba’. Bijna iets als ‘papa’, zoals een kind dat zegt. Jezus deed dat wel, en Hij leert het de zijnen.
We zeggen het zo vaak gedachteloos, bijvoorbeeld in het gebed ‘Vader’, maar besef eens hoe bijzonder dat is! Hoe Hij nabij is. Zorgend, liefdevol, trouw, en tegelijk gezaghebbend – want ook dat hoort bij vader-zijn, zeker in die tijd. Jezus, de grote Zoon, maakt ook ons zonen en dochters van deze Vader. En de Heilige Geest verzekert ons ervan, Hij maakt het waar voor u persoonlijk!

[contrast met geest v slavernij tot angst]
Als je zo tegen God ‘Vader’ mag zeggen, weet dat je zijn kind ben, dan weet je: het is góed, wat er ook met me gebeurt! Het is zoals Paulus een stukje verderop schrijft: niets kan ons scheiden van zijn liefde. Geen verdrukking of vervolging, geen dood en geen leven, geen hoogte en geen diepte. Als je dat mag weten, is dat niet de allerbeste verzekering die je kunt hebben? Dan ben je beter verzekerd dan met de duurste aardse verzekeringen. Want ja, er is genoeg dat kan gebeuren, genoeg waar je bang voor kunt zijn. Maar de verzekering van de Heilige Geest neemt de angst weg uit je leven.
Opvallend staat het in vers 15: u hebt níet de Geest van slavernij ontvangen opnieuw tot angst. Dat betekent: vroeger hadden de mensen aan wie Paulus schrijft wel angst, voor ze tot geloof kwamen. Wat voor angst dan? Wel, als ze heidenen waren vreesden ze de wispelturige goden, of het noodlot dat zomaar kan toeslaan. Als ze Joods waren, zaten ze onder de wet, zoals Paulus het noemt. Dan moesten ze zich altijd weer afvragen of ze het wel goed genoeg deden in Gods ogen. Maar nu ze door de Geest, door geloof in Jezus, God als Vader kennen is dat voorbij. Dan hoe je niet te vrezen voor zijn toorn als je de fout ingaat – er is vergeving! Dan hoef je niet te vrezen voor het noodlot of wat er ook kan gebeuren, want je weet: ik loop aan de hand van de Vader, ook door het dal van de schaduw van de dood.
Hoeveel mensen leven er ook nu niet in angst en onzekerheid? Kijk naar alle verzekeringen die worden afgesloten. Maar echt helpen… nee. Er ís niets zeker op de aarde. Er is slechts één verzekering die werkelijk helpt: als je weten mag een kind van de Vader te zijn!

[de zegen v. h. kindschap nu en straks]
Wat is het een zegen dat de Geest de grote verzekeraar is. Dat Hij je verbindt aan de Vader, de zekerheid geeft een kind te mogen zijn. Het aangenomen zijn tot kind heft namelijk grote en geweldige gevolgen, nu en straks.
Nu al: je hebt de beste verzekering die er maar is. Bij de Vader ben je verzekerd van zijn liefde. Hij hóudt van u en van jou, meer dan we ooit kunnen beseffen! En daarom zal Hij je ook niet laten vallen. Je mag verzekerd zijn van zijn trouwe zorg en nabijheid, in alle omstandigheden. Ook, en juist, als het moeilijk is. Natuurlijk, dat wil niet zeggen dat alles van een leien dakje zal gaan. Ik zei al: een verzekering voorkomt niet, maar een verzekering verzacht wel. Als Hij je draagt in het donker, kom je erdoor! Je hebt een gids, en je hebt vergeving, en nog zoveel meer. ‘Abba, Vader!’ – dat mag je roepen, als vreugdekreet of als noodroep. Ongelooflijk!
En dat is nog niet alles: straks komt zijn grote toekomst. Paulus schrijft ‘als wij kinderen zijn, dan ook erfgenamen’. Een beetje een kromme beeldspraak, want God gaat niet overlijden. Maar hij bedoelt: eenmaal, als Jezus terugkomt, mag je komen in zijn koninkrijk. Voor altijd leven met Hem op de vernieuwde aarde, waar het goed is. Daar zullen we werkelijk mogen leven als Gods grote gezin, dan zijn we thuis bij onze Vader!

[slot]
Hoeveel verzekeringen hebt u? Of laat ik eens iets anders vragen: hoeveel verzekering hebt u? Hoe zeker bent u van dat u een Vader in de hemel hebt en dat u zijn kind bent? Want dát is de verzekering die we boven alles nodig hebben, om hier zonder angst en zorgen te leven. Dat is de levensverzekering die écht zorgt dat je een nieuw leven krijgt als je overlijdt.
Goddank dat de Geest is gekomen. Ik hoop dat u iets van zijn werk in uw leven herkent. Dánk voor geloof en zekerheid, en voor die momenten waarop je het weer heel vast mag weten. En als je dat nu niet herkent, bid er maar om. Want de Geest is gekomen, dat vieren we vandaag. En hij doet niet liever van mensen verzekeren. In je oor fluisteren: ja, het is echt waar, ook voor jou! Geloof het maar! U mág het geloven, en jij, zéker weten.
Lof zijn God die onze Vader is, en de Zoon die ons tot zonen en dochters maakt, en de Geest die ons ervan verzekert!

Amen