Gemeente van Jezus Christus,

[intro]200
Het verhaal van kerst, zoals we dat zojuist uit de Bijbel hoorden, is voor de meesten hier overbekend, schat ik zo: het kindje in de kribbe, Jozef en Maria erbij, herders die komen… Het is dan ook een verhaal dat tot de verbeelding spreekt. Je kunt het allemaal voor je zien en misschien hebben we het ook wel vaak gezien: op platen in de kinderbijbel, op kerstkaarten, of waar dan ook…. Ieder jaar met kerst staat deze geschiedenis weer centraal. Het gevaar is dan groot dat het zo bekend is dat het eigenlijk niets meer zegt. Daarom wil ik vanmorgen niet deze geschiedenis navertellen die u waarschijnlijk toch al kent, maar liever kijken naar de diepte erachter. Dat we niet slechts het kindje in de kribbe zien, maar Gods liefde die blijkt. Dat we niet slechts weten wat er toen gebeurd is, maar dat er ook iets met ons gebeurt!
Als kernzin voor vanmorgen heb ik gekozen het einde van het lied van de engelen. Daar staat: “vrede op aarde voor alle mensen die Hij liefheeft!” Of zoals oudere vertalingen het weergeven, iets letterlijker vertaald: “vrede op aarde, in de mensen een welbehagen!” Gods liefde, Gods welbehagen, mogen we zien met kerstfeest. Als thema van de verkondiging heb ik daarom gekozen: “het wonder van Gods welbehagen” – het wonder van zijn grote liefde voor mensen.

[Waarom Kerst: God heeft mensen lief!]400
Straks, aan het einde van de dienst, zingen we het ‘Ere zij God’: vrede op aarde, in de mensen een welbehagen! Maar, wat is dat eigenlijk: Gods welbehagen? Het is een beetje een ouderwets woord. De vertaling die wij lazen zegt het hedendaagser: vrede op aarde voor alle mensen die hij lief heeft. Hier komen we meteen bij de kern van het kerstwonder: God heeft mensen lief, daarom werd het kerst. God had de wereld zo lief, dat hij zijn zoon gegeven heeft! God houdt van mensen, van u en van jou en van mij.
En dat terwijl wij daar niet bijzonder veel aanleiding toe geven. Kijk maar rond op deze wereld. Wat gebeurt er niet allemaal? Oorlogen woeden, mensen hebben honger terwijl er op aarde genoeg is voor ieder; de natuur wordt vernield… Je zou verwachten dat God vooral teleurstelling en misschien wel afkeer voelt. Maar toch: Hij heeft liefde voor mensen! Kijk ook eens dichterbij: Wat wordt er geen ruzie gemaakt, tot aan het kerstdiner toe! Wat wordt er niet gemopperd, wat maken mensen elkaar het leven niet zuur. Wat wordt er niet gevloekt! En wie geeft God liefde, wie geeft Hem de eer die Hij verdient? Waarom zou God van mij houden, als ik eerlijk aar mezelf kijk? En toch heeft Hij liefde voor mensen! Dat is zijn welbehagen, zo wil hij het, zo is Hij!
Daarom werd Jezus geboren. Dit kind komt om vrede te brengen, zingen de engelen. Vrede op aarde voor alle mensen die hij lief heeft! Vrede, dat is breed in het Bijbelse spraakgebruik: het gaat goed komen. Vrede, dat wil zeggen: heelheid in alle opzichten – dat waar we naar verlangen, maar wat we nu net nooit bereiken. Vrede, allereerst met God – de lijn naar boven hersteld. Vrede, in je hart waar het vaak zo onrustig is. Vrede tussen mensen, als God ze verandert. Vrede op aarde eens wereldwijd. Dat alles wil God geven, uit pure liefde! En daarom kwam Jezus, zijn Zoon, om dit alles te laten beginnen.
Nogmaals: kerst is niet een feest van verwondering om een schattig kindje. Het is niet een feest van lichtjes en gezelligheid allereerst. Kerst is het feest van Gods liefde die zichtbaar wordt. Het is het feest van God die naar ons toe komt om ons vrede te geven, om alles anders te maken. Dat is de reden om blij te zijn, om feest te vieren. God heeft in mensen welbehagen – liefde voor hen die dat niet eens verdienen.

[het komt niet vanzelf goed met iedereen]300
Maar ik wil mijn preek niet op dit moment stoppen. Als we hier stoppen zou je achterover gaan leunen. God houdt van mensen, Hij brengt vrede; mooi, prachtig, het komt goed! En je gaat eens lekker achterover zitten, zoals je dat doet na een heerlijk en nogal vullend kerstdiner. Als God van ons houdt, als Jezus is gekomen voor ons, dan hoeven wij niets meer te doen, toch? Maar…. Is dat zo? Komt nu vanzelf alles automatisch goed voor iedereen? Kun je achteroverleunen met Kerst, en ook de rest van het jaar?
Als we de Bijbeltekst nauwkeurig lezen, zegt die dat er niet. Er staat: vrede op aarde, voor alle mensen die hij lief heeft. Taalkundig gezien is dat een beperkende bijzin. Er staat niet zomaar: vrede op aarde voor alle mensen. Heel letterlijk staat er: vrede op aarde voor de mensen van het welbehagen. Maar wie zijn dat eigenlijk, de mensen van het welbehagen? De mensen die hij liefheeft? Hier wordt het toch wel even spannend .
Ik kan me voorstellen kom maar dat iemand nu zegt: Ja maar, God houdt toch van iedereen? Dat hebt u daarnet zelf ook nog staan te vertellen! Ja, dat is zo. En toch moeten we dat niet al te simpel zeggen. Dan gaat alle spanning uit het geloof. Dan is het van: o, komt goed, leef maar op de oude voet verder.
Maar het zijn de mensen van Gods welbehagen, zo zingen de engelen, aan wie God zijn vrede geeft. Wie zijn dat, de mensen van Gods welbehagen? De mensen van wie Hij in het bijzonder houdt? Eigenlijk heel eenvoudig: het zijn de mensen die leven in het licht. Mensen die goed doen, die proberen te doen wat God vraagt, mensen die Hem om hulp vragen daarbij. God heeft behagen in mensen die zich afkeren van het kwaad, en die leven met Hem. Daar houdt Hij van!

[Jezus is degene die God met welbehagen aan ziet]350
Ik kan me voorstellen dat u nu een gevoel van teleurstelling bekruipt. Dat u denkt: hè, het begon zo mooi over Gods liefde met Kerst, vrede op aarde, zijn liefde voor mensen die dat niet verdienen… maar nu blijkt die vrede toch alleen te zijn voor goede mensen of zo. Is dat nu een feestelijke kerstboodschap?
Maar zo moet je niet denken, het verhaal is nog niet uit! Het wonder van kerst is gelukkig niet dat God alleen voor goede mensen is bereikbaar is. Wij hoeven ons niet op te werken naar God, nee, Hij komt juist naar ons toe. In Jezus komt Hij naar het donker waar we in leven. Dat is nu juist het Kerstwonder. Maar anderzijds is het ook waar: God kan niet zomaar behagen vinden in mensen – in best veel van mijn daden en gedachten en woorden vindt hij helemaal geen behagen, daar houdt Hij echt niet van! En toch heeft God de wereld lief. Hoe kan dit ooit samenkomen?
Kijk, en daarom kwam Jezus, om God en mens bij elkaar te brengen. Om te zorgen dat God behagen kan hebben in mensen. Want Jezus is geen baby’tje gebleven. Hij groeide op, hij werd een volwassen man, en liet zich dopen. (Zo gaat het verhaal verder – als u alleen met Kerst in de kerk komt mist u die grote verbanden. Kom maar vaker!) Maar Jezus wordt dus gedoopt, in het volgende hoofdstuk van het evangelie is dat te lezen. Dan, bij Jezus’ doop, klinkt er een stem uit de hemel, Gods stem: ‘Dit is mijn geliefde zoon, in jou vind ik vreugde’ – letterlijk staat er: in jou heb ik welbehagen. Ja, in Jezus! Want Jezus doet precies wat God graag ziet. Hij leeft met Hem en voor Hem. Jezus is goed, trouw, rechtvaardig en liefdevol. Heel zijn leven en sterven toont het overduidelijk. Op Jezus is niets aan te merken. Hij is echt een mens van wie God kan houden, in wie Hij behagen vindt. Voor wie gisteravond in de kerk was: Hij is de nieuwe mens zonder productiefout, weet u nog?

[daarom ook allen die door geloof met Hem verenigd zijn]300
En nu het mooie: God vindt niet alleen welbehagen in Jezus, maar ook in iedereen die bij Jezus hoort! God houdt van Jezus, én van iedereen die aan Hem verbonden is. Want als je een volgeling van Jezus bent, dan ziet God Jezus in jou! Want geloof maakt je één met Hem – zodat je niet meer los van hem bent te zien. God ziet Jezus als Hij kijkt naar een christen. Een mens van zijn welbehagen!
Dit is de wonderlijke weg van God, waar we ons nooit genoeg over kunnen verwonderen: Jezus, Gods zoon, werd wat jij bent – een mens op de donkere aarde. En jij, als je in Hem gelooft tenminste, mag worden wat Hij is – een mens in wie God welbehagen vindt. In Gods ogen allereerst, en langzamerhand ook in de praktijk. Want Jezus, de nieuwe mens, wil ons werkelijk nieuwe mensen maken! Mensen van Gods welbehagen, mensen die in Gods vrede mogen delen.
Dan moet er wel het een en ander worden opgeruimd. Met Kerst begint als wat eindigt aan het kruis – Jezus droeg daar al ons kwaad weg, zodat het niet meer tussen God en ons instaan. Jezus brengt vergeving. Maar meer nog, hij brengt vernieuwing. Hij wijst een andere, een betere manier van leven dan we uit onszelf hebben: verbonden aan God als Vader, met liefde voor alle mensen, vrij van hoogmoed en ik-gerichtheid. En Hij wijst het niet alleen aan, Hij geeft het ook door zijn Geest. Wie gelooft, is vast met Hem verbonden, als een steen in een muur, als een tak aan een boom, als een kind in Gods gezin!

[toepassing: hoor jij er ook bij?]400
Ook u, ook jij mag een mens van Gods welbehagen zijn. Dan is er wel één ding nodig: dat je je in geloof aan Hem overgeeft. Ja, want God houdt van alle mensen, maar het is wel nodig dat wij zijn liefde beantwoorden! Hebt u dat al gedaan, of jij?
En misschien vraag je: Hoe doe ik dat dan? Eigenlijk is dat heel eenvoudig. Je sluit je ogen, je vouwt je handen op een stille plek en je gaat tot God spreken. Zeg het maar heel eenvoudig: God in de hemel, U gaf uw zoon voor mij. U hebt mensen lief. En nu wil ik ook graag bij U horen. Ik wil luisteren naar wat Jezus zegt en daarnaar leven. Ik wil worden als hij. Heer Jezus, maakt U mij een nieuw mens, alstublieft! Dan zul je merken: er verandert iets. Misschien niet direct, maar stukje bij beetje zal Jezus’ leven in je groeien.
Dan zul je zoeken: wat wil God eigenlijk van me? Weet ik eigenlijk wel wat Jezus zei en deed? Je zult de Bijbel moeten gaan lezen – en er heel veel in vinden. Je zult een groep met gelovigen opzoeken, om meer te leren en samen God te eren. Hier in deze kerk bijvoorbeeld. En je zult merken hoe groot Gods liefde is.
Hebt u, heb jij al iets met Jezus? De vraag is niet vanmorgen: ken je het verhaal? De vraag is: heb je Gods liefde erin gezien? Heb je die beantwoord? Een voorbeeld ter vergelijking: je kunt weten dat de stad New York bestaat – maar dat heeft geen enkele invloed op je leven. Of je kunt New York willen bezoeken – dat zet je in beweging. Net zo is het met Jezus. Je kunt weten dat Hij ooit geboren is in Bethlehem, en dan achteroverleunen. Maar Jezus is niet een kindje uit een verhaal, Hij is een levende persoon. Hij wil ook jou een ander mens maken, een mens van Gods welbehagen. Hij wil je vrede geven: met God, met anderen en diep van binnen.
Aan God zal het niet liggen! Zijn welbehagen is wijd, wereldwijd. Daarom werd het Kerst. Ik ben alleen zo bang voor dat achteroverleunen van onze kant…. Volg je Jezus al? Is dit kindje ook jouw Koning? Hoor jij, hoort u bij die menen van het welbehagen?

Lof zij Christus in eeuwigheid!
Amen