Gemeente van Jezus Christus,

[intro: Engels]
‘trust and obey’ heb ik als thema gekozen voor de overdenking op deze zangdienst. Misschien denkt u wel: moet dat nu in het Engels? Je hoort al genoeg Engels in het Nederland van 2017, toch? Bij mij voor het huis staan vaak vrachtwagens te wachten voor het stoplicht, en het lijkt wel verplicht dat een béétje bedrijf een Engelse slagzin op die vrachtauto heeft staan – eh… een ‘slogan’ bedoel ik natuurlijk. “Growers with passion”; “Jansen, your partner in warehousing and logistics”; “Van der Sande, leading in lilies”. En ga zo maar door. Het schijnt duurder te klinken. En ja, als je internationaal werkt is het natuurlijk wel handig. Maar vooral oudere mensen die niet goed Engels kennen, of helemaal niet, voelen zich buitengesloten door alle Engelse kreten in de krant.
Aan de Engelse taal is echter wel ding één aantrekkelijk, en daarom is de titel van mijn overdenking in het Engels. Je kunt de dingen vaak korter zeggen. Op de radio hoorde ik laatst reclame “vergelijk bij ons de kosten voor alle airlines!” Ik dacht: hoezo dat woord? Maar toen bedacht ik: ‘airlines’ heeft twee lettergrepen, ‘luchtvaartmaatschappijen’ zes, en de radioreclame wordt per seconde afgerekend…

[het lied]
Zo is het ook bij het lied dat we net zongen. Johannes de Heer heeft zijn best gedaan om het te vertalen, maar eigenlijk is dat onmogelijk. Het hele lied draait namelijk om één woordpaar “Trust and obey”.
Vertrouwen en gehoorzamen. Dat is waar ik het met u over wil hebben vanavond. ”Trust and obey”: elk couplet in het origineel eindigt met die woorden, en het refrein begint én eindigt ermee. Vertrouwen en gehoorzamen als samenvatting van het hele christelijke leven!
Er zit een mooi verhaal aan dit lied vast, dat ik u niet wil onthouden. Het is ontstaan in de 19e eeuw, toen de opwekkingsprediker Moody rondtrok door de Verenigde Staten. Overal trok hij volle kerken en zalen, en vol vuur wees hij de mensen op Jezus en de noodzaak van persoonlijke bekering. Aan het einde van één zo’n bijeenkomst stond er een man op die alles beluisterd had. Hij zei, echt op z’n Amerikaans “Well.. I am not quite sure – but I am going to trust, and I am going to obey”. Ofwel: “ik begrijp niet alles, maar ik ga vertrouwen en ik ga gehoorzamen”. Een kernachtig besluit! Iemand schreef hierover aan John Sammis, een predikant. Hij vond die uitspraak zo mooi dat hij er een lied van maakte. Over het hele leven van het geloof samengevat in twee woorden: vertrouw en geloof! “Trust and obey, for there’s no other way/ to be happy in Jesus/ but to trust and obey”.
“Zie slechts op Hem, volg gehoorzaam zijn stem, blijf maar rustig vertrouwen, altijd ziende op Hem”. Op de één of andere manier is het in onze taal vooral een lied geworden over vertrouwen. Maar het idee is dus: vertrouwen én gehoorzamen. “Trust and obey”. Zoals dat in de Bijbel ook altijd samengaat. Laten we bij allebei even stilstaan.

[vertrouwen]
Vertrouwen, dat is het eerste. In de Bijbelse talen is ‘geloven’ en vertrouwen’ hetzelfde woord. Vertrouwen op God, daar begint en eindigt alles mee. Het is mij opgevallen de afgelopen jaren, hoe in de verzoekliederen het telkens weer over vertrouwen gaan. De meest geliefde liederen voor zangdiensten zijn geen luide jubelzangen, maar liederen van vertrouwen. Vertrouwen in een God die liefheeft en zorgt, die er ís, ondanks alles.
Dat ‘ondanks alles’ hoort er zeker bij. Want er is genoeg in de wereld dat je de moed kan laten verliezen. Zorgen, onzekerheid, ziekte… Maar nu zegt het geloof “en toch!”. Ondanks dit alles blijf ik geloven in mijn Vader in de hemel. Vertrouwen! “Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heren hand”. “Beveel gerust uw wegen, al wat u ’t harte deert….”. En al zingend wordt je vertrouwen soms gevoed en versterkt.
Geloofsvertrouwen vindt zijn diepste grond in Jezus Christus. Want in Hem zien we Gods gezicht dat ons liefdevol aankijkt. De Heidelbergse Catechismus zegt het zo mooi: wat is uw enige troost, uw enig houvast in leven en sterven? “dat ik niet van mijzelf, maar van mijn trouwe zaligmaker Jezus Christus ben, die met zijn kostbaar bloed voor al mijn zonden betaald heeft”. Hij maakt het goed! Op Hem mag je vertrouwen met heel je hart! Daar begint het mee, en daar eindigt het ten diepste ook mee.
Alleen… dit is niet het hele verhaal. Geloven is niet alleen maar ‘vertrouwen dat het goed is’. Daar zou je zorgeloos of lui van worden. Jezus spreekt over mensen die “Heer, Heer” roepen, maar niet doen wat Hij zegt. Geloven is ook gehoorzamen. Je ziet het in wat we hoorden uit Spreuken. “Vertrouw op de Here met uw hele hart” – maar in welk verband staat dit? Een oproep om te leven naar Gods geboden. “weet u niet dat het geloof zonder de daden dood is?” schrijft Jakobus.

[gehoorzaamheid]
Gehoorzamen – obey. Dat is de andere kant. Ik zei al: alleen vertrouwen dat je leven niet verandert dat is het niet. Maar alleen gehoorzamen is ook geen geloof. Dan word je wettisch, zoals dat heet. Je houdt je trouw aan alle regels in de Bijbel, en je denkt het daarmee te verdienen. Je gaat je er misschien op beroemen, dat je het best goed doet. Je gaat je beter voelen dan anderen. Of je wordt juist somber, omdat het je niet lukt. Nee, zo moet het allemaal niet! Bij de Here God kunnen we het niet verdienen. Alleen volmaaktheid is immers goed in zijn ogen! En we hoeven het ook niet te verdienen – dat heeft de Here Jezus voor ons gedaan.
Maar aan de andere kant: een leven met God is een leven van gehoorzaamheid. Hij is de Héér, het woord zegt het al. Hij heeft het voor het zeggen. Geloven is je hele leven overgeven om voor Hem te leven. Dat is veel méér dan dat je de grove zonden laat en gewoon burgerlijk leeft. Hebt u of heb jij het al wel eens tegen de Here gezegd: ik wil in álles U voorop stellen, ik wil álles doen wat u vraagt? Want dat hóórt bij geloof! Die keuze maken: Hij mag het zeggen! Op alle terreinen van het leven. Dat is een keuze die je telkens weer moet maken, want je komt er wel achter hoeveel je nog achterhoudt. Geheel gehoorzamen, het is zo heilzaam. Zijn geboden houden, maar ook zijn leiding zoeken in wat je moet doen. Je inzetten voor zijn zaak. Helemaal voor God gáán, om het eens modern te zeggen. Dat hoort erbij, als je Jezus je Heer noemt. Hoe is dat bij ons? En dat vraag ik ook aan mezelf natuurlijk!

[gevolg: ‘happy in Jesus’]
Trust and obey – vertrouwen en gehoorzamen. Dat is een heerlijk leven. Geen zware plicht. “O, hoe groot is ’t genot Als men wandelt met God, Hier door ’t leven gaat, eerlijk, oprecht; Als in droefheid of vreugd Men in Hem zich verheugt, En zijn al op ’t altaar heeft gelegd”.
Dit is de weg naar geloofszekerheid en geloofsgroei! Weet u waarom? Als je vertrouwt en gelooft, dan mag je weten dat je op je plaats bent. Dat is waar je als mens voor bedoeld bent. Om te leven voor Hem en onder zijn hoede. Dan mag je ervaren dat Hij dichtbij is met zijn Heilige Geest. Dan verdwijnen vrees en verdriet. Dan schijnt er licht in je leven. Als je weet, vertrouwt: er is een Vader in de hemel die voor mij zorgt. Jezus is er, die mijn zonden droeg. De Geest is er die mij leidt. En als je zelf je láát leiden door de Geest. Als je wilt zijn als Jezus. Als je gehoorzaamt aan de Vader. Dan ben je op de beste plek waar een mens kan zijn. Dan wordt waar wat in Spreuken staat: “ Vertrouw op de HEERE met heel je hart (..) Ken Hem in al je wegen, dan zal Híj je paden rechtmaken”.

[slot]
Ga dan je eigen leven maar na. “Trust and obey” – is dat uw levenshouding? Alleen zó zult u dicht bij Hem leven. En het versterkt zichzelf: je vindt steeds meer reden om Hem te vertrouwen, en te gehoorzamen. Waag dan de sprong van vertrouwen, geef je over in gehoorzaamheid. “Trust and obey, for there’s no other way/ to be happy in Jesus/ but to trust and obey”.

Amen