Gemeente van Jezus Christus,

[intro: wie is Jezus]
vroeger las ik altijd het vervolgverhaal in de krant van mijn ouders. Elke dag een stukje, en door de weken heen ontvouwde zich een heel verhaal. Wel jammer dat je niet kon dóórlezen: werd het net spannend, moest je weer een dag wachten! Maar het zorgde wel dat je naar de krant uitzag. In kranten staan ze tegenwoordig niet meer volgens mij, maar in tijdschriften vind je ze nog vaak: vervolgverhalen. In de Margriet of de Donald Duck of de Gezinsgids. Bij zo’n vervolgverhaal moet je natuurlijk geen aflevering missen, anders raak je de draad van het verhaal kwijt!
In de kerk hebben we momenteel ook een vervolgverhaal: telkens een stukje uit het Markus-evangelie. Maar nu vrees ik dat de meesten van u een aflevering hebben gemist – namelijk die van afgelopen zondagavond. ’s Morgens bij het Heilig Avondmaal ging het over Markus 7, en ’s avonds over Markus 8. Nu vanmorgen gaat het over Markus 9. Maar om de aflevering van vandaag te kunnen volgen, heb je ook de vorige nodig… Daarom even heel kort de hoofdlijn van de vorige aflevering.
In heel het Markus-evangelie gaat het om de vraag ‘wie is Jezus?’ In de eerste 7 hoofdstukken weet eigenlijk niemand daarop een antwoord. Ze staan verbaasd over Jezus’ woorden en wonderen, maar wie Hij is? Een raadsel! In Markus 8 geeft Petrus eindelijk een antwoord: Jezus moet wel de Messias zijn, de verwachte verlosser. Maar… hij stelt zich daarbij iemand voor die met met kracht en macht zal ingrijpen. Jezus corrigeert hem daarom: ja, Hij ís de verlosser, maar een verlosser die zal lijden en gedood zal worden. Niet een aardse overwinnaar!
Dat wat Jezus zegt over lijden en sterven kunnen zijn leerlingen niet vatten. Wie is Jezus? Ze dachten het te weten, maar nu komen er nieuwe vraagtekens! De bevrijder gaat toch niet onder, die wint toch? En zo komen we bij de aflevering van vandaag in het vervolgverhaal. God zelf gaat namelijk een antwoord geven op de vraag wie Jezus is!

het gebeuren]
Zes dagen na dit alles gaat Jezus op weg. Hij neemt alleen Petrus, Jakobus en Johannes mee, zijn drie meest vertrouwde leerlingen. Waar zal Jezus hen brengen? Hij klimt een berg op en zij volgen. Na een flinke tocht zijn ze boven, en dan… dan gebeurt er ineens iets! Iets ongekends, iets waar ze bang van worden en diep onder de indruk. Wat dan? Jezus wordt ineens veranderd van gedaante. Zijn kleren stralen van blinkend licht, en Hijzelf is nog veel stralender. Ontzaglijk wordt Hij nu, vol heerlijkheid. Markus kan het niet goed beschrijven. Jezus is niet zomaar anders, Hij is ineens hémels! Goddelijke glorie straalt van Hem af.
Voor de drie leerlingen moet dit een enrome schok zijn geweest. U moet wel bedenken: wij weten meer van Jezus dan zij! Stel je voor dat je Petrus bent. Je was visser, maar rabbi Jezus riep je om zijn leerling te worden. Dat deed je, en je zag Hem allerlei wonderen doen – de voorgaande hoofdstukken staan er vol van. Het dringt tot je door: deze man moet wel de Messias zijn! Maar Jezus is toch gewoon een mens. Je loopt toch dagelijks naast Hem, je kent zijn familie. En dan ineens dit! Jezus, jouw rabbi, die verandert in een hemelse gestalte. Je weet niet wat je meemaakt! Wie is Jezus eigenlijk? Wat gebeurt er met Hem?
Dan verschijnen ook nog Mozes en Elia, twee belangrijke gestalten uit het Oude Testament. Ze spreken met Jezus. Het is niet voor niets, dat déze twee mannen verschijnen. Zij hebben namelijk allebei iets van Gods heerlijkheid mogen zien. Mozes toen God de wet gaf op de berg Sinaï, en Elia toen hij moest vluchten en God hem naar diezelfde berg bracht. De berg waar ze nu opstaan, is eigenlijk een nieuwe berg Sinaï! Een plek waar Gods heerlijkheid verschijnt aan een paar uitverkoren mensen – de drie leerlingen
Gods heerlijkheid straalt in het getransformeerde gezicht van Jezus. Dan komt er ook nog een wolk, teken van Gods aanwezigheid, net als eens op de Sinaï. Vanuit die wolk klinkt een stem, de stem van de HERE zelf: dit is mijn geliefde zoon, luister naar Hem! Op deze woorden wil ik nu inzoomen.

[wie Jezus is]
Wat God zegt is namelijk waar het om gaat in dit gedeelte, letterlijk en figuurlijk de kern. “Dit is mijn geliefde zoon, luister naar Hem!”. Voor wie zegt God dit? Niet voor Jezus zelf! Anders had Hij wel gezegd “Jíj bent mijn geliefde zoon”. Ook niet voor Mozes en Elia, lijkt het. Néé, deze stem klinkt speciaal voor de drie leerlingen.
Wat moet dit een onthulling zijn geweest voor Petrus en de anderen! Hét gezaghebbende antwoord op de vraag die de hele tijd speelde. Wie is Jezus? Hij is Gods geliefde zoon – niemand minder dan God zelf zegt het! Ze hóren het, en ze zien het ook. Zie Hem stralend staan – of beter gezegd: je kunt niet eens recht naar Hem kijken zoals Hij daar verheerlijkt is. Vol van Gods glorie! Dit is nog een andere heerlijkheid als eens bij Mozes: toen hij iets van God had mogen zien, werd zijn gezicht stralend; zo stralend dat hij een tijdlang een sluier moest dragen omdat de mensen het anders niet konden verdragen. Maar bij Jezus komt de glans en glorie uit Hemzelf. Hij staat hier op de plek waar op de Sinaï God Zelf stond! Hij is de Zoon van God, die Zelf God is.
Het is voor de drie leerlingen alsof er ineens een gordijn wordt weggetrokken. Ze krijgen hét antwoord op de vraag Wie Jezus is. Hun ogen worden verder geopend dan tot nu toe. Jezus is messias, verlosser, dat hadden ze begrepen. Ja, maar Hij is méér dan een mens. Jezus is ook méér dan een profeet die zou lijden wegens zijn boodschap – dat hadden ze na Jezus’ woorden in het vorige hoofdstuk kunnen denken. Hij is Gods geliefde zoon, ja, Hij is zelf God!
Het is heel belangrijk voor ons om dit antwoord vast te houden. Ook tegenwoordig worden er immers verschillende antwoorden gegeven op de vraag wie Jezus is, ook in de kerk. Dan hoor je wel: Jezus was een rechtvaardig mens die stierf voor zijn idealen, bijvoorbeeld. Dan moeten we zeggen: dat antwoord is te weinig! Of: Hij is ons voorbeeld. Of: een grote profeet, zoals moslims zeggen. Of: Jezus was iemand die helemaal vol was van Gods Geest. Dan moet je zeggen: dat klopt allemaal wel, maar Hij is méér. Je ogen moeten nog verder open! Of iemand zegt: Jezus was Gods Zoon, net zoals wij allen Gods kinderen mogen zijn. Maar nee! Jezus is Gods Zoon op een andere manier als wij. Hij is de geliefde, dat wil hier zeggen de unieke Zoon van God – Hij is zelf God, vol van glans en heerlijkheid! Een kernzaak om vast te houden en te belijden. Met minder kun je niet toe!

[Híj gaat lijden en sterven]
De stem uit de wolk zegt echter nog iets: “dit is mijn geliefde Zoon, luister naar Hem!” Dus ten eerste wie Jezus ís, en ten tweede iets wat de leerlingen moeten doen. En wij ook, en iedereen. Luisteren naar Jezus. Naar deze Joodse rabbi die zo oneindig veel meer blijft te zijn!
“Luister naar Hem” – dat kun je op twee manieren opvatten. Als in ‘naar muziek luisteren’ – het aandachtig in je opnemen. Maar ‘luisteren’ betekent ook vaak ‘gehoorzamen’. Als ik tegen mijn zoontjes zeg ‘en nu luisteren!’ dan moeten ze niet alleen horen wat ik zeg, maar het ook doen!
Is dat ook hier bedoeld? Het lijkt voor de hand liggend. Als Jezus dus zó verheven is, dan moeten wij toch zeker Hem gehoorzamen, doen wat Hij zegt!? Ja, dat is waar. En tóch is dat niet waar het hier in de eerste plaats om gaat. De Lijdenstijd waar we nu in leven, mag ons wel een stukje doenerigheid afleren. Als God zegt ‘luister naar Hem’ dan bedoelt Hij het gewoon letterlijk: leerlingen, zet je oren eens open voor wat Jezus zegt!

Wat zegt Jezus dan? Dat is bepaald niet onduidelijk. Direct hiervoor, in hoofdstuk 8 zei Hij: ik moet lijden en veracht worden en gedood. Direct hierna zegt Hij hetzelfde nog twee keer, in hoofdstuk 9 en in hoofdstuk 10 opnieuw. Dáár moeten de leerlingen naar luisteren, het héél goed in zich opnemen, en als waarheid aanvaarden
Jezus zal lijden en gedood worden. Dat is voor Petrus en de anderen nu nóg lastiger te geloven dan eerst al. Dat de messias zal ondergaan? Dat was al haast ondenkbaar! Maar nu: dat de heerlijke, machtige, stralende Zoon van God zal worden gevangen, geslagen, gedood? Daar gaat het je helemaal van duizelen. Juist daarom zegt God zelf: luister goed wat Jezus zegt!

[de kern: lijden en sterven voor ons]
Dit is de kern van het evangelie, ook voor ons. De meesten van u hebben het al vaak gehoord, daarom is het voor u niet zo vreemd als voor Petrus toen. Maar laat het toch eens op je inwerken! Jezus is de Zoon van God, God zelf die een mens werd. Hij is eeuwig en machtig en heerlijk en luisterrijk. En wat gebeurt er met Hem? Hij gaat vrijwillig een weg die dus uitloopt op dat hij wordt vernederd, veracht en vermoord. En Hij doet er niets tegen, ja hij kíest er zelfs voor! Wat is dit voor wonder boven wonder?
Dit raadsel wordt opgelost in de volgende aflevering, Markus 10. Daar zegt Jezus dat Hij dit doet – waarom? Om zijn leven te geven als een losprijs voor velen. Hij, de heerlijke Zoon van God, heeft dit er voor over om ons vrij te maken. Vrij van schuld, vrij van straf, vrij van dood en van graf! Want we zijn uit onszelf niet vrij, daarover en volgende keer. Hij, de Goddelijke Zoon gaat de dood in – voor ons. Hij geeft voor óns zijn leven, opdat wij zullen leven voor altijd.
Wat is dát voor een liefde, als je dat ervoor over hebt! Dat zou al zo zijn als Jezus een gewoon mens was. Maar des te meer als je beseft wie Hij werkelijk is, zoals hier op de berg even zichtbaar werd. Hij daalde af, daalde, daalde, daalde… tot in de pijn. Tot in het graf. En dat voor ons. Voor ieder die in Hem gelooft.
Als je dat beseft, dan wil je Hem toch eer geven en aanbidden en liefhebben! Hij, de Heer, deed dat… voor mij. Daar word je stil van. Dan kun je alleen nog maar zeggen, met het kinderlied: “Ik dank u wel, Heer Jezus, dat U het deed voor mij. Ik wil altijd bij u blijven…” Wát een Heer hebben wij!

[gelovend gehoorzamen]
En dan, tenslotte, wordt die oproep ‘luister naar Hem’ je ook uit het hart gegrepen. Als Jezus zó is, niet alleen verheven, maar juist ook zich opofferend voor mij, dan wil je toch niets anders dan luisteren naar Hem. Luisteren: allereerst zijn woorden in je opnemen. Dan léés je die Bijbel, dan wil je er alles van weten. Dan graaf je erin. Dan hang je als het ware aan zijn lippen. Opvallend trouwens dat er in het vervolg van het Markus-evangelie ineens veel meer woorden van Jezus staan opgetekend. in de eerste helft waren het vooral wonderen, nu vooral woorden. “Luister naar Hem” zei God immers? En dat ga je wel doen als je beseft wie Hij is en welke weg Hij ging voor jou. Luistert u ook? Leest u die Bijbel elke dag? Doen hoor! Goddelijke opdracht: ‘luister naar Hem!’
En dan betekent luisteren ten tweede ook ‘gehoorzamen’. Dóen wat Jezus zegt en vraagt. Telkens als Hij zijn lijden aankondigt geeft Hij er die opdracht bij: als je mij wilt volgen moet ook jij de weg gaan die ik ging. De minste willen zijn, liefhebben wie je haten. Wie mij volgt, zegt Jezus, moet zichzelf verloochenen en zijn kruis opnemen. Niet meer jezelf op nummer één, maar wat God vraagt! En Jezus maakt dat heel concreet in het vervolg: over scheiden, over rijkdom, over belasting betalen, over geven… Luisteren naar Hem, je hele leven richten naar zijn wijze en woorden. Dat zet je leven op zijn kop! Niet als wet-die-moet, maar juist omdat je in Hem zoveel ziet. Omdat je de kern van het evangelie hebt begrepen: wat Hij doet! Dan wil je zelf ook graag alles doen en geven voor Hem. Door de kracht van het nieuwe leven dat Hijzelf geeft door zijn Geest

[slot]
Wie is Jezus? Niet maar een leraar van vroeger. Hij is de geliefde Zoon van God, heerlijk en verheven, die leeft voor altijd bij zijn Vader. Hem mogen we aanbidden en eren. En nog veel meer: Hij is Gods geliefde zoon, die nu weer van de berg afkomt en op weg gaat naar Jeruzalem. Op weg naar de plek waarvan Hij weet dat Hij er verworpen zal worden. Op weg naar het vreselijke kruis! Wat een mysterie, wat onbegrijpelijk! Totdat je inziet: Hij ging die weg voor ons. Voor mij, voor u. Voor ieder die bij Hem wil horen. Dan is er nog veel meer reden om Hem te aanbidden en te eren! Hij die stierf, maar… Hij leeft! En Hij is met zijn Geest in ons midden.
Zou je dan niet luisteren naar Hem? Als Hij roept: kom tot mij! Als Hij zegt: volg mijn weg!? Als hij spreekt door de Bijbel – lees die! Als Hij de weg wijst in zijn woorden – ga die! Hij is de geliefde Zoon, luister naar Hem!

Amen