Uit de Bijbel is gelezen: Mattheüs 28

Gemeente van Jezus Christus, waar u ook meeluistert,

[intro]
Het is Pasen, het feest van Jezus’ opstanding. Jezus, die gekruisigd werd, die stierf en werd begraven, is niet dood gebleven, maar leeft! Dat is de geweldige boodschap die ik u vanmorgen mag brengen.
Groot is het contrast tussen wat we op Goede Vrijdag hoorden: Jezus’ lijden, verlatenheid en dood. Nu vieren we licht en leven, opstanding en overwinning! Een contrast met wat hiervoor met Jezus gebeurde, maar misschien ook wel een contrast met de wereld waarin wij leven. Om nu te zeggen dat licht en leven het laatste woord hebben nu? We hebben beelden kunnen zien van massagraven die in New York gedolven worden, net zoals eerder in Italië… We horen van hoge sterftecijfers ook in ons land. Misschien zijn er in uw omgeving wel mensen ernstig ziek – dat hoeft trouwens helemaal niet aan dat virus te zijn, al de andere ziektes zijn er ook nog… En verder? Heel de maatschappij ligt plat, mensen vrezen voor hun baan, voor de onzekerheid van de toekomst. Eenzaamheid is er en afstand. Feest wordt niet gevierd, geen bruiloften of kraambezoek, maar alleen begrafenissen met maximaal dertig aanwezigen. In zó’n tijd vieren wij Pasen. Wat een contrast met de boodschap van vandaag: Jezus leeft en geeft leven. Is dat met elkaar te rijmen? Of maakt deze Paasboodschap juist alle verschil dat er maar is? Dáár gaat het vanmorgen over!

[de boodschap: Jezus leeft! Voor toen en nu]
Laten we in gedachten eens meelopen met de beide Maria’s naar het graf van Jezus. Een bezoek aan de begraafplaats… ze weten wel dat ze Hem daar niet echt vinden zullen, maar wat kun je meer doen? Net als mensen van nu die het graf van een geliefde opzoeken. Ze zullen vervuld zijn met sombere gedachten. Jezus is dood, dit is het blijkbaar. Alle mooie gepraat over Gods Koninkrijk…. Nee dit is het leven: geliefden verliezen, machthebbers die over lijken gaan. Het recht van de sterkste en de gang der natuur. Meer dan dat lijkt er niet te zijn. Zo lopen de vrouwen, zo denken ze. Net als wij kunnen denken bij alles wat je kan overkomen in het leven: dit is het nou eenmaal. epidemieën horen bij het bestaan. Ruzies ook en moeheid, armoede en afpersing. Het is nou eenmaal zoals het is, hier moet je het mee doen en er maar het beste van maken.
Maar dan! De vrouwen worden ineens overrompeld. Een aardbeving, een engel, stralend licht. de soldaten die het graf bewaken vallen als dood neer. De steen weggerold, en de engel gaat er op zitten. En dat niet alleen, hij spreekt hen aan. De engel zegt: Hij is hier niet, Hij is opgestaan zoals Hij gezegd heeft. Kom maar in het lege graf kijken!
Kijk, dit is de boodschap van Pasen, de waarheid van Pasen. “Hij is hier niet, maar Hij is opgestaan”. Jezus leeft, Ook al was Hij gedood! De vrouwen hadden het kunnen weten, want Jezus Had het voor zijn dood Zelfs driemaal gezegd. Nu krijgen ze het opnieuw aangezegd, en zien zelfs het lege graf. Nu krijgen wij het vanmorgen ook gezegd: Jezus leeft, Hij is opgestaan. Niet de dood heeft het laatste woord, niet de pijn of het recht van de sterkste.
Jezus leeft! Dat maakt alles anders. Allereerst voor de vrouwen. Ze gingen heen om te treuren, ze gaan terug om een boodschap van blijdschap te brengen. Jezus leeft! Dat zet ook ons leven in een ander licht.

Echter, dat gaat niet vanzelf! Hoe reageren wij? Hoe reageerden de vrouwen toen? Onze Bijbel vat het samen in 2 woorden, zie vers 8: ontzet en opgetogen. Een andere vertaling heeft het over vrees en vreugde. Bij allebei deze reacties willen we stilstaan: bij vrees of ontzetting, bij de vreugde of opgetogenheid die er ook is; en tenslotte zal ik ook iets moeten zeggen over een derde o, of een derde v: de ontmoeting met Jezus, of zo u wilt, zijn verschijning.
Ontzetting, opgetogenheid en ontmoeting dus. Of anders gezegd: vrees, vreugde en verschijning. Bij alle drie wil ik stilstaan.

[ontzet toen en nu]
Eerst maar de ontzetting, de vrees. Ja, want dat was de eerste reactie van de vrouwen. Niet vreemd dat ze enorm schrokken van de verschijning van die engel, en van het hele gebeuren sowieso. Een schok: is dit echt? Droom ik? Wat een licht, en… wat een boodschap: Jezus zou leven. Geen wonder als je ontzet bent. Iets hemels breekt door in onze wereld. Licht te fel, alles te ontzagwekkend.
Opvallend vind ik dit. De eerste reactie op de paasmorgen, op het bericht dat Jezus leeft, is er niet één van vreugde. Dat associëren wij met Pasen: feest, zingen, halleluja, trompetgeschal – Jezus leeft! Maar… een eerste reactie kan ook heel anders zijn. Vrees en vragen, als het tot je doordringt waar het om gaat. Jezus die dood is, zou echt weer leven? Dan kun je je heel goed afvragen: is dat echt zo? Kan dit wel? Is het niet slechts allemaal een mooie droom? Vragen over het feit van de opstanding. Vragen, misschien nog wel meer over wat het allemaal betekent: dat licht, leven en liefde het laatste woord hebben, dat alles anders wordt. De grote hoop van het Christelijk geloof, soms kan het even onwerkelijk als ontzagwekkend lijken. Je wordt verward in plaats van blij. Want er is zoveel in de wereld dat er tegenop komt. Niet alleen de huidige ziekte-uitbraak, maar zo heel veel: armoede en aardbevingen, onrecht en overstromingen. Zo weinig vernieuwing die is te zien, helaas ook bij hen die zich Christen noemen. Of ook gewoon de toestand in je eigen leven, of bij mensen dichtbij je. Waar is God, waar is zijn opstandingskracht? Wat nu “Halleluja, de Heer is waarlijk opgestaan”? Het staat zo haaks op het hele leven.
Wat de vrouwen hoorden, was haast te groot om te geloven, te ongelooflijk. Daarom is hun eerste reactie er een van ontzetting, van vrees en vragen. En zo kan het nog zijn. Waarom? Omdat Pasen het vaste patroon doorbreekt van dat de wereld nu eenmaal is zoals hij is – niet erg fraai en hoopvol. Maar Pasen zegt dan: nee, dit is niet het een en al. Er is meer!

[opgetogen toen en nu]
Er is meer! De wereld is niet nu eenmaal zoals ze is. Dat is de goede boodschap van Jezus opstanding, die we vandaag vieren. Ik mag het u en jou zeggen, we mogen het elkaar vertellen en toezingen. De Heer zélf zegt het tegen ons. En daarom mogen we blij zijn, ook al hebben we vragen.
Dat brengt me bij het tweede punt, de tweede reactie van de vrouwen: opgetogenheid, vreugde. Ja, dat past bij Pasen! In de grondtekst staat er ‘vrees en grote vreugde’. Dat ‘grote’ staat alleen bij de vreugde, dus blijkbaar was bij de vrouwen toch ook al de vreugde groter dan de vragen. Blijkbaar kun je het trouwens tegelijk in je hebben: vrees, vragen, en opstandingsvreugde. Misschien voor jou of u wel heel herkenbaar….
Maria en Maria zijn vol vreugde, opgetogen. Waarom? Nou, dat lijkt me duidelijk. Ondanks al het verwarrende en verrassende hebben ze één ding goed gehoord: Jezus is opgestaan. Hun Heer, hun geliefde leraar, Hij leeft! Alleen de gedachte al maakt hen blij. Iedereen die een geliefde is verloren, kan zich daar wel iets bij voorstellen. Stel je voor dat het waar is, dat je hem of haar terugkrijgt. Wat een vreugde zou dat zijn! Zó voelen ook de vrouwen zich. En daar komt meer bij: Nu kunnen ze ook weer geloven dat Jezus echt de messias was. Toen Hij stierf, leek definitief bewezen dat Hij zich vergist had. Maar nu toch! Komt God rijk waarover Hij het zo vaak had dan toch? Is zijn missie niet mislukt maar geslaagd? O, ik kan het me zo voorstellen dat de vrouwen opgetogen en opgewonden zijn na dit bericht.
Maar ook ons mag Pasen grote vreugde geven. Jezus leeft! Dan is er hoop. Dan Is er iets sterker dan de dood. Dan is er een macht, sterker dan het recht van de sterkste. Dan is het leven meer dan ‘even’. Dan is het geloof waar! Dan zal God alles nieuw maken, dan komt zijn nieuwe wereld echt. Sterker nog, ík kan er komen. Want als Jezus is opgestaan, dan was zijn dood geen mislukking, maar een offer dat is aangenomen. Dan is er altijd vergeving, ook voor mij. Een nieuw begin voor ieder die wil. Het gaat goedkomen, met mij en met de wereld! Zijn opstanding maakt mij opgetogen, zijn verrijzenis is vol vreugde!

[oplossing in de ontmoeting, toen en nu]
Misschien kan iemand er toch niet helemaal in meekomen. Het wordt je verteld: Jezus is opgestaan. Maar dat is nog wel iets anders dan bij de vrouwen die een engel zien en het lege graf. Dat zou toch een stuk meer overtuigen! Maar is dat zo? De bewakers zagen de engel ook, de Joodse leiders geloofden hun verslag. Maar ze geloofden geen van allen. Er staat trouwens ook niet dat de vrouwen echt het graf zijn ingegaan om te kijken. Hun reactie van ontzetting en opgetogenheid komt uitsluitend van wat de engel zegt. Ook zij hadden het van horen zeggen. Dat is nu juist geloof: Het ongelooflijke horen en aannemen. Met vragen, en met vreugde.
Maar… Geloof is wel meer dan iets voor waar aannemen. Als Jezus leeft, en dat doet Hij, dan zal dat blijken. Dat zien we tenslotte ook. Na de ontzetting en de opgetogenheid komt voor Maria en Maria de ontmoeting, de ontmoeting met Jezus zelf. Dan, dan wordt alles anders. Als je Jezus zelf ontmoet, worden vrees en vragen opgelost en neemt je vreugde toe. Jezus groet hen, zegt de Bijbel. Dat doet Hij met de toen gebruikelijke woorden: “chairète”, letterlijk ‘wees blij’. De vreugde mag blijven, mag groeien zelfs! De vrees niet, want Hij zegt meteen: ‘wees niet bang’. Wat is dit waar en mooi! Ontzetting, vrees en vragen worden niet opgelost door redeneren of hoe dan ook, maar ze vallen weg als je Jezus ontmoet. Wat overblijft is dan opgetogen aanbidding.
En zo is het nog. Jezus leeft, dus je kunt Hem ontmoeten. Hoe? In het geloof. Als je mag merken dat Hij leeft en bij je is. Ervaring die je gegeven wordt. Dan blijft alleen de blijdschap over om de Opgestane. En als je je afvraagt: Hoe kan ik dat krijgen? Wij kunnen Jezus niet ontmoeten zoals eens de vrouwen, die zijn voeten letterlijk konden vastpakken. Wij ontmoeten Hem in de Bijbel en door zijn Geest, in gebed en in de kerkdienst. Maar geloof de laatste woorden van Jezus uit dit evangelie: ik ben met jullie, alle dagen, tot de voltooiing van deze wereld. Hij is opgestaan, maar niet weggegaan! Daar zullen we de volgende keer bij stilstaan, over 2 weken. Weet dan dit: De ontmoeting met Hem maakt van de ontzetting opgetogenheid, zijn verschijning maakt vrees tot vreugde!

[slot]
Wat de vrouwen meemaakten was uniek. Zij werden getuigen van de opstanding en van de Opgestane; wij moeten leven van geloof in hun getuigenis. De echte ontmoeting ligt voor ons nog in de toekomst, als Hij komt en alles nieuw maakt. Als ik door geloof mag delen in zijn opstandingsleven, in de wereld die komt. Tot die tijd liggen vrees en vreugde vaak nog dwars door elkaar.
Pasen laat ons uitzien naar die grote dag dat we onze Heer zullen ontmoeten. Nu zijn we nog niet in dat beloofde land, nu is zijn beloofde land nog niet hier. Nu ben ik soms ontzet, en soms opgetogen. Echter, niet de vrees, maar de vreugde mag de overhand hebben. Blijdschap, want het is Pasen geweest: Jezus leeft echt! In Hem is het nieuwe al begonnen. In de opstanding is Gods grootheid gebleken. Daarom hoop ik, daarom geloof ik, daarom heb ik Hem lief. Houd er aan vast, wat er ook gebeuren mag: De Heer is werkelijk opgestaan! Hij leeft en ik zal leven! Halleluja, Amen.