Gemeente van Jezus Christus,

[intro: waar zie je naar uit]
Het is kerstvakantie. Na deze preek ben ook ik een weekje vrij. Er één ding dat ik altijd graag doe in de kerstvakantie: bezig gaan met de zomervakantie. Bespreken in het gezin waar we heen gaan, kijken welke accommodatie het voordeligste is, een datum prikken. Misschien al iets boeken. Zo bezig zijn stuurt je je gedachten alvast vooruit. Want een mooie zomervakantie is toch wel iets om naar uit te kijken!
Ik weet natuurlijk niet waar u of waar jij mee bezig bent voor het nieuwe jaar. kijk je ook uit naar een fijne zomervakantie? Of eerst naar de skivakantie misschien? Ga je dit jaar voor je examen? Hoop je te verhuizen naar een ander huis? Het kan van alles zijn waar we naar uitzien in 2023, of dat je verwacht in 2023.
Er is niets mis mee om naar zulke dingen uit te zien, of om op een mooi jaar of een mooie vakantie te hopen. Toch mogen we als christenen nog naar meer verlangen, naar iets anders uitzien. Daar ging het gisteravond over in de oudjaarspreek: “wij verwachten naar zijn belofte een nieuwe hemel en een nieuwe aarde waarop gerechtigheid woont”. Wie gelooft, ziet als het goed is uit naar Jezus’ wederkomst! Niet alleen verlangen naar mooie dingen op aarde, maar verlangen naar een hele nieuwe wereld. Uitzien naar de komst van Gods Koninkrijk, waar geen oorlog meer is en honger en ellende, waar de Heer bij de mensen zal wonen.
De vraag is dan wel, en ook daar ging het gisteravond over, of we daar inderdaad naar uitzien: naar Jezus’ komst. Is het misschien iets dat je met je verstand gelooft, maar meer niet? Verláng je er wel eens naar, of zijn onze verlangens helemaal horizontaal gericht? Wat houdt me meer bezig: een goed plekje op de camping deze zomer, of een plek in Gods koninkrijk dat komt? Vergis je niet: de aarde trekt ons naar omlaag, er is zóveel wat onze aandacht en ons hart opeist! Deze hoop voor ogen houden is verre van eenvoudig, hoorden we gisteren. Of… hoop? Het kan ook zijn dat je in je hart eigenlijk bang bent voor die dag dat Jezus terugkomt. Dan zie je er zeker niet naar uit…

[vooruitzicht mag aanzetten tot heilig leven]
Niemand weet wat het komend jaar zal brengen. Eén ding weten we wel: We zijn weer een jaar dichter bij Jezus’ wederkomst. Déze wereld gaat voorbij, vroeger of later, en Gods wereld komt. Voor Petrus was dat een rotsvaste realiteit, iets dat zijn staan in het leven stempelde. Dat Jezus terugkomen zal – het is een besef dat ook mag beïnvloeden hoe u en jij en ik in het leven staan op de drempel van dit nieuwe jaar. Het Bijbelgedeelte dat we lazen zegt duidelijke dingen daarover. Ik ga nu even niet in op wat er staat over hemelsferen en brandende elementen, dat hoort denk ik bij het tijdsbeeld van toen. Het gaat me om de conclusies die Petrus trekt – die gelden ook voor nu namelijk. In vers 11 schrijft hij: “als dit allemaal (de dingen van deze wereld) als dit allemaal op die manier te gronde gaat, hoe heilig en vroom moet u dan niet leven!” En net zo in vers 14: “Omdat u hier naar uitziet, geliefde broeders en zusters (naar Gods nieuwe wereld), moet u zich inspannen om smetteloos, onberispelijk en in vrede door hem te worden aangetroffen.”
Als je uitziet naar een nieuwe hemel en aarde, als je weet dat Jezus komt, zal dat dus als het goed is je leven stempelen. Hoe je leeft, wat je doet en niet doet, welke prioriteiten je hebt… Het maakt nogal een verschil, of je gelooft dat de wereld oneindig doordraait, of dat je gelooft dat het op Gods Koninkrijk aangaat! Dat vooruitzicht mag en moet ons aanzetten tot een heilig leven, een leven dat past bij de Heer die komt en bij zijn wereld van gerechtigheid.
Stel je voor dat je in een huis woont, en je weet dat het op de nominatie staat om gesloopt en herbouwd te worden. Zou je er dan nu veel in investeren? Of houd je je huis vrij sober, en denk je na over wat er meekan naar het nieuwe huis? Net zo: als je mag geloven dat er een ándere wereld zal doorbreken, een nieuwe, compleet gerenoveerde – zou je dan al je vervulling zoeken in het huidige bestaan? Misschien ga je ook wel soberder leven, en meer gericht op de grote renovatie. Hoe is dat bij jou?

[leven zoals past bij het rijk dat komt]
Petrus doet twee oproepen in het stuk dat we lazen, een negatieve en een positieve. De negatieve motivatie staat in vers 11: deze wereld is niet blijvend, leef daarom heilig en vroom. Veel belangrijker is volgens mij echter de positieve motivatie in vers 14: ‘omdat u hier naar uitziet’ – naar de nieuwe hemel en aarde namelijk – ‘moet u zich inspannen om smetteloos, onberispelijk en in vrede te leven’. Oproepen die wij op deze nieuwjaarsmorgen mogen meenemen.
Wat is dat eigenlijk, heilig leven, vroom, smetteloos, onberispelijk? In mijn oren klinkt het een beetje clean en koud. Zo van: leef braaf, leef netjes. Maar dat is niet hoe we het moeten horen! Het is veel dieper en veel warmer! Heilig wil zeggen: afgezonderd van deze wereld en toegewijd aan God. Vroom, je kunt ook vertalen godvrezend, wil zeggen dat je leven vervuld is van liefdevol ontzag voor God. Smetteloos en onberispelijk wil zeggen dat je niet bevlekt bent met zonde, met wat God niet wil.
Of laat ik het nog eens anders verwoorden. Petrus zegt feitelijk: mensen, je weet dat deze wereld geen toekomst heeft. Je ziet uit naar de nieuwe hemel en aarde, toch? Leef dan nú al zoals past bij die nieuwe wereld waar je naar uitziet. Laat je niet leiden door de normen en waarden van déze wereld, maar leef naar de normen en waarden van Gods Koninkrijk. Immers, daar ligt je toekomst! Leef nu al naar de wetten van straks! Leef zo, dat Heer, als hij komt, blij met je kan zijn; en trek je maar niets aan van wat mensen van je vinden. Deze wereld gaat immers voorbij…
Hoe is dat bij ons? Zou je je leven ‘heilig’ durven noemen – toegewijd aan God? Is Gods wil doen, hem vreugde geven, je hoogste prioriteit? Of verlang je eigenlijk vooral wat iedereen verlangt: een baan, geld, huis, familie en vakantie? Niet dat dat verkeerde dingen zijn, maar het is te wéinig. Het gaat allemaal voorbij! De mensen zonder God, zo schrijft Petrus elders in zijn brief, die volgen slechts hun begeertes, hun verlangens. Dat lijkt leuk, maar loopt dood. Stel dat je in het kiezen van wat je dagelijks eet, je je alleen liet leiden door je begeertes. Het zou niet gezond zijn! Of stel dat je met school en huiswerk alleen deed wat je leuk vindt. Dat zou toch faliekant fout lopen! Zo is het ook als je leeft volgens je eigen verlangens en niet bedenkt dat Jezus terugkomt. Kijk maar liever vooruit, sterker nog: kijk uit naar die dag, verlang naar Gods toekomst, en pas je leven er al op aan!
Hoe is dat bij jou, en bij mij? Als je leeft alsof dit bestaan nu het één en al is, dan zul je je straks weinig thuis voelen in Gods nieuwe wereld, waar Hij vlak bij je is, en waar gerechtigheid de toon aangeeft. Dan zou ik dit jaar maar eens gaan oefenen, zogezegd. Leven zoals past bij Gods wereld die komt.

[wees heilig want de oordeelsdag komt dus]
Leef toekomstgericht, zegt Petrus dus. En niet alleen om je straks thuis te voelen daar. Ook om er überhaupt te komen, op zijn nieuwe hemel en aarde. Want… Petrus gaat er niet automatisch van uit dat het bij al de geadresseerden van zijn brief wel goed zit! Dat mag ons ook wel te denken geven.
In vers 8 en 9 schrijf Petrus erover waarom Jezus’ wederkomst nog uitblijft. Hij schrijft dan dat God geduld heeft. Gisterenavond heb ik daarover gezegd dat de Heer geduld heeft, omdat hij wil dat nog meer mensen in hem gaan geloven. Dat is zeker waar. Echter, als je goed leest, schrijft Petrus niet “Hij heeft geduld met hen” – met mensen die nog niet geloven. Hij schrijft: “Hij heeft geduld met ú” – met de gelovigen.
God geeft óns nog de tijd, ook in 2023. Hij geeft ons tijd om klaar te zijn voor als Jezus komt. Daar ben je namelijk niet automatisch klaar voor als je gedoopt bent, of als je met je hoofd gelooft. Nee, klaar dat ben je alleen als je helemaal leeft voor Hem. Alleen dan kun je zonder bedenkingen verlangen naar de komst van de Heer. Anders is die dag eerder iets om te vrezen! Immers, ‘een nieuwe hemel en aarde waar gerechtigheid woont’ klinkt prachtig. Maar wanneer breekt dat aan? Als Jezus terugkomt en het laatste oordeel uitspreekt, over de aarde en over ieder mens – ook over jou en mij. Denk niet te snel dat dat wel goed zit! Ja, als je heilig leeft, als je smetteloos bent en onberispelijk. Dan wel…
Het is de Heer Zelf die komt naar de aarde, nu niet als klein kindje, maar in macht en majesteit – besef eens hoe ontzagwekkend dat is! Zou je ernaar uitzien dat de zon heel dichtbij je komt, met al haar warmte en vuur? En: op Gods nieuwe hemel en aarde woont gerechtigheid – daar kan niemand wonen in wiens hart ook maar een beetje ongerechtigheid woont… Als je weet van de wederkomst, hoe heilig en vroom moet je dan niet leven! Je komt er niet zómaar – zeker niet.

[heilig vanuit verbondenheid met de Heer]
Meteen hoor ik in gedachten al de bezwaren. ‘ ja maar, moet je als gelovige dan leven uit angst?’ Of ‘ja maar, moet je dan een plekje bij God verdienen door je goede daden?’ Nee, leven uit angst hoeft niet. Leven in diep ontzag voor de levende God echter wel. Een plek op Gods nieuwe wereld kun je inderdaad ook niet verdienen door goede daden. Maar een leven met de Heer zal nu ook zeker blijken uit je daden.
Bovendien, Petrus’ brief was nog niet uit. Er komt nog een laatste oproep, in het slotvers. Daar doet hij geen oproep om harder je best te doen of iets dergelijks te worden. Hij roept op tot iets veel diepers: “groei in de genade en in de kennis van onze Heer en redder Jezus Christus”. Jezus, de rechter die komt, is de redder. En waar het dan aankomt is dat we leren leven uit zijn genade. Dat we Hemzelf meer en meer leren kennen. Hij, straks de rechter inderdaad, maar ook de redder die zelf het oordeel over ons leven droeg aan het kruis. “Groei in de genade en kennis van onze Heer en redder Jezus Christus”. Dat is de enige manier om onbevreesd uit te zien naar de toekomst. Hem meer en meer kennen, dicht bij hem leven, leven uit zijn genade.
Zorg dat je Jezus meer en meer leert kennen, nu al. Leef nu al met Hem en voor Hem, op deze aarde, dan mag je vast en zeker ook met en voor hem leven op de nieuwe hemel en aarde! Ken Hem en zijn genade, en leef daaruit. Dan, en dan alleen kun je onbevreesd uitzien naar die ontzaglijke dag, die ontzaglijk móóie dag ook, dat gerechtigheid overwint, dat Gods hemel op aarde komt en alles verandert!

[oproep: span je in]
Ken Hem, dat allereerst. En dan, tenslotte, blijft de oproep helemaal gelden uit onze tekst. “Omdat u hier naar uitziet, geliefde broeders en zusters – naar de komst van je Heer en Redder – moet u zich inspannen om smetteloos, onberispelijk en in vrede door hem te worden aangetroffen”. Dat wil je toch?
Maar… dat gaat niet vanzelf. Span u in, zegt Petrus. ‘Moeten we weer wat?’ denkt iemand. Ja, natuurlijk! Dat is toch normaal, als er iets groots aankomt, dat je je daarop voorbereidt? Als je een fijne zomervakantie wilt, dat je tijdig iets boekt; als je gaat trouwen, dat je ruim van te voren een pak, een jurk, een locatie en zo meer regelt? Als je wilt slagen, dat je oplet en de stof leert? Zo óók als wij weten dat de Heer eraan komt. Span je in, zegt Petrus, om er klaar voor te zijn – en dat zeg ik op deze nieuwjaarsdag tegen u en jou, en net zo goed tegen mezelf.
Misschien zie je helemaal niet uit naar die nieuwe hemel en aarde, omdat je het goed hebt en opgaat in het hier en nu. Dan mag je eerste inspanning zijn om dat verlangen weer te krijgen! Dan mag je wel een goed voornemen maken deze nieuwjaarsdag: de Bijbel lezen, tijd nemen voor gebed, hier in de kerk je plek niet leeg laten – kortom: de Heer zoeken, tegengif zoeken tegen de trekkracht van onze tijd die ons niet verder wil laten kijken dan hier en nu. Als je niet uitziet naar die dag, zul je ook geen kracht vinden om er klaar voor te zijn. Als je de Heer nauwelijks kent, kun je niet naar Hem verlangen! Dus zoek Hem en blijf verbonden, dat allereerst.
Of misschien lees je braaf je Bijbel, kon je in de kerk, kun je ook uitzien naar de dag dat alles nieuw wordt, maar zit de zwakte in je leefstijl. Heilig, smetteloos, onberispelijk – houd dat eens naast al je activiteiten en keuzes. Hoe veel ga je mee met de levensstijl van de wereld om je heen zonder God? Ik ga dat nu niet uitwerken, maar durf ánders te zijn, dingen niet te doen die “iedereen doet”, dingen wel te doen die anderen niet doen en misschien raar vinden. Maak maar eens goede voornemens voor het nieuwe jaar, om heiliger, smettelozer, met meer ontzag voor God te leven!

[slot]
Zo horen we deze oproep om mee te nemen het jaar 2023 in. Om dit jaar te leven in verwachting, en om te zorgen dat we klaar zijn voor de dag dat de Heer er ineens is. Wanneer dat is? Ik weet het niet! Eén dag is voor Hem als duizend jaar, en duizendjaar als een dag. Maar zou je er niet naar uitzien, eindelijk een einde aan alle ellende, onrecht, oorlog, honger? En zou je je er niet op voorbereiden, op het oordeel dat dan ook over jouw en mijn leven zal gaan?
Een nieuwe hemel en aarde waar gerechtigheid woont. Wat een belofte! Zou je niet nu alvast gaan leven zoals bij die wereld past? En bovenal: zou je niet zorgen dat je de Heer die komt een bekende van je is?!
Mijn nieuwjaarswens voor ons allen is vers 18, en daar sluit ik mee af: “Groei dan in de genade en in de kennis van onze Heer en redder, Jezus Christus. Hem komt de eer toe, nu en in eeuwigheid. Amen”