Gemeente van Jezus Christus,

[intro: gevoel van Pasen]
Stel je voor dat je ernstig ziek bent, en al een tijd onder behandeling van de artsen. Je bent geopereerd, je hebt allerlei medicijnen en injecties gekregen… Soms voelde je je vreselijk, soms gaf je de moed bijna op. In gedachte nam je soms al afscheid van je werk en van iedereen die je lief was. Heel wat keren ging je nar het ziekenhuis. Maar nu gaat het al een tijdje wat beter. Vandaag kom je naar het ziekenhuis voor een uitslag van onderzoeken, en de arts kijkt je vriendelijk en tevreden aan. Ze zegt tegen je: meneer, mevrouw, ik heb goed nieuws! De uitslagen zijn binnen, en ik mag u genezen verklaren. U hoeft niet meer terug te komen!
Op wat voor manier zou je dan het ziekenhuis uitlopen? Hoe zou je je voelen? Wat denken jullie, kinderen…? als je zo het ziekenhuis uitstapt, is het misschien wel alsof de vogels extra luid zingen. Alsof de zon is doorgebroken op een grijze dag. Alles ligt voor je open! Je hebt een brede grijns op je gezicht zonder dat je het zelf doorhebt. Het is goed – de toekomst lacht je toe. Geen dreiging meer, geen voortdurende schaduw – vrij! Leven, licht…
Kun je het meevoelen? Kijk, en dát is nu het gevoel dat bij Pasen hoort. Pasen, het grootste van alle christelijke feesten. Niet voor niets zingen we zoveel vandaag. Want Pasen is leven, is nieuw begin, is zingen! Pasen is: het komt goed. Met de wereld, en met ieder die het geloven wil! Na de dagen van lijden, na de duisternis van het kruis, is Jezus opgestaan, leeft Hij. Alles is anders, een nieuw leven, en niet alleen voor Hem.
Het thema voor de preek vanmorgen is: Pasen: laat je meenemen!

[Pasen: Gods kracht en leven blijken sterkst]
Een prachtig paasgevoel dus. Zon en zingen en zo. Maar waaróm mogen we met Pasen zo blij zijn? Nou, daar is alle reden voor. Met Pasen is Jezus opgestaan uit de dood. We hoorden ervan uit de Bijbel. Hoe dat precies is gegaan is een mysterie. We lazen van een engel die de steen wegrolt; vreemd genoeg komt Jezus dan niet uit het graf, en toch blijkt het leeg te zijn. Pasen, Jezus’ opstanding, is niet passend te vatten binnen de kaders van deze wereld. Die kaders barsten juist kapot. En dáárom mogen we vandaag blij zijn. Want in Jezus’ opstanding, onvoorstelbaar maar werkelijk waar, wordt op het hoogst zichtbaar dat Gods kracht er echt is, Gods leven, en dat dat sterker is dan de dood. Dat er méér is dan dat het leven uiteindelijk doodloopt, vroeg of laat. Dat er een macht is die boven alles uitgaat, en die alles anders en goed maken kan. Dit is Pasen: als zelfs een dode opstaat, dan kan alles!
Jezus’ opstanding is niet één geïsoleerde gebeurtenis. Het is het sluitstuk van alles wat Jezus hiervoor deed. De evangeliën, zijn levensbeschrijving, zijn er vol van wat Hij allemaal voor wonderlijks deed. Zieken genezen, brood vermenigvuldigen, op water lopen… Allemaal waren dat al aanwijzingen voor wat met Pasen helemaal uitkwam: dat Gods kracht alles kan doorbréken, kwaad kan keren en wegen openen. Wat Jezus deed tijdens zijn leven toonde al veel van Gods koningschap.
Het riep ook verzet op en tegenstand. Jezus kwam aan het kruis en in het graf terecht. Een harde strijd ontstond: wat is sterker? Het leven zoals het gaat, de status quo, of de vernieuwende kracht van God? Het duister leek te winnen. Maar nu, met Pasen, wordt het duidelijk: Gods kracht en leven zijn sterker! De deuren gaan open van een nieuw leven.

[Mattheus 12: de vraag naar een teken]
Nu had ik beloofd om vandaag iets te zeggen over Jezus en Jona. We hoorden daarvan uit Mattheüs 12. Ik vond het eerst even ingewikkeld, maar ik denk toch dat het goed is. Want al is het Pasen, niet iedereen jubelt vandaag vanzelf mee. U of jij misschien ook niet…
Joodse leiders van toen jubelden ook niet mee. We gaan even een stukje terug in de tijd, Jezus is nog niet gevangen en gedood. Hij heeft juist een heel aantal indrukwekkende wonderen verricht, en de mensen zijn diep onder de indruk. En dan, juist dan, komen er een paar religieuze leiders naar Jezus toe en ze zeggen: “meester, we zouden van u graag een teken zien”. Kinderen, is dat nou een logische vraag? Nee toch zeker! Jezus heeft juist net indrukwekkende wondertekens laten zien. Waarom vragen ze dit dan? in de Griekse grondtekst staat het er minder beleefd dan in onze vertaling. Hun vraag klinkt een beetje als: legitimatie alstublieft! Wie denk je wel dat je bent?
De gewone mensen hadden al meer begrepen. In het stukje dat vooraf ging zeggen ze tegen elkaar: zou dit niet de zoon van David zijn – de Messias? Maar het lijkt erop dat de Joodse leiders zich afsluiten voor wat er te zien was van Gods macht. Ze zitten er niet op te wachten dat iemand de bestaande kaders doorbreekt. Ongetwijfeld komt dat omdat ze bij de bestaande machthebbers hoorden.
We kunnen een beetje meewarig over deze mannen doen. Maar ik denk dat wij soms ook zo in het leven kunnen staan. Dat je geen zin hebt om erover na te denken of er ook dingen zijn die niet binnen jouw kaders passen. God bijvoorbeeld en zijn macht. Het is veiliger, het is makkelijker om het te houden bij een wereld waar gewoon de gebruikelijke wetten gelden, en meer niet. Alles kan anders gaan schuiven, en waar kom je dan uit? Straks moet je je leven nog veranderen… Of misschien durf je niet te geloven dat je ergens iets van God ziet, omdat je bang bent dat je weer teleurgesteld wordt. Dat het voor jou niet werkt. Het kan allemaal. Hoe dan ook, de Joodse leiders zéggen ‘we willen wel een teken zien’ maar ze bedoelen eigenlijk eerder ‘we willen het níet zien’. Wat zitten mensen soms gecompliceerd in elkaar!

[het teken van Jona]
Jezus gaat niet in op de vraag om een teken. Hij had al genoeg wondertekens verricht daar, en bovendien wil Jezus helemaal niet als een soort wonderdokter bekend staan. Daarom geeft hij een prikkelend raadselachtig antwoord, zoals hij wel vaker doet. Jezus zegt: “jullie krijgen alleen het teken van Jona de profeet. Zoals Jona drie dagen en nachten in de buik van de vis zat, zo zal de Mensenzoon drie dagen en nachten in het binnenste van de aarde verblijven” (de Mensenzoon, tussen haakjes, dat is Jezus zelf). De Joodse leiders konden natuurlijk niets met zo’n uitspraak… Boos gaan ze weg.
Achteraf kunnen wij zien dat Jezus verwijst naar de tijd dat hij in het graf lag, en waar hij met Pasen weer uitkwam, net als Jona uit de vis kwam. Kinderen, jullie kennen de wonderlijke geschiedenis van Jona wel denk ik, van de kindernevendienst. Hoe gat het ook al weer? Jona is aan boord van een schip tijdens een zware storm, en als de zeelieden hem op zijn eigen verzoek overboord gooien gaat de storm liggen. Jona wordt ingeslikt door een monsterlijke vis, maar na drie dagen weer op het land gespuugd. Als iemand hier in de kerk het verhaal niet kent, lees het thuis maar! Je hebt het Bijbelboekje Jona binnen het uur uitgelezen.
Wat er met Jezus gebeurt, lijkt op wat er met Jona gebeurt. Omdat Jona overboord ging, werd het schip waar hij op voer met alle verdere opvarenden gered. Omdat Jezus “overboord werd gegooid” bij wijze van spreken – uit de wereld gegooid, gedood – omdat Jezus zich zo opofferde, werd de wereld met alle andere mensen gered. Met Jona leek het einde verhaal te zijn toen hij overboord ging, maar na drie dagen was er een nieuw begin, toen de vis hem uitspuugde. Net zo leek het voor Jezus het einde te zijn toen hij stierf aan het kruis – maar na drie dagen kwam hij uit het binnenste van de aarde, uit het graf. Pasen!

[Pasen een teken, geen bewijs]
En zo zijn we weer terug bij vandaag. Pasen, Jezus’ opstanding, is dus een téken. Iets wat laat zien wie Jezus is, hoe God is – een teken, dat waar de Joodse leiders om vroegen. Een teken is iets anders dan een bewijs. De Joodse leiders laten zich door dit teken niet overtuigen trouwens, daar kom ik zo op terug. Maar toch, een teken wijst in een bepaalde richting. Een voorbeeldje: als ik de wilde hyacinten zie in het parkje hier achter de kerk, is dat een teken dat de lente is begonnen. Het is geen sluitend bewijs, want elk jaar met kerst zie ik bloeiende hyacinten bij de bloemist. Maar toch… De bloeiende hyacinten buiten zijn een teken, ze betekenen iets. Er is een nieuw seizoen begonnen, als je het wilt zien!
Zo is het ook met Jezus’ opstanding, en met alle wonderen die er van Hem beschreven staan. Je kunt het vast wel wegredeneren als je wilt. Ik kan en ga hier niet bewijzen dat Jezus echt leeft. Ik geloof het vast, en zijn toen leerlingen ook. En waarom is anders het geloof in Jezus kort na zijn dood zo snel verspreid in plaats van uitgedoofd als een nachtkaars…? Echter, hard bewijzen: nee. Als jij zegt ‘dood is dood, dus het kan niet’ dan houdt het op. Maar weet je wat het is? Pasen is juist de dag die ons vraagt: is dat echt alles? Durf je je te openen voor een andere optie? Durf je je te laten méénemen?

[de opstanding en de reacties]
Tegen de Joodse leiders die zich niet wilden laten meenemen, die liever het idee ver weghielden dat tijdens Jezus’ leven als Gods kracht van alles aan het openbreken was – tegen hen zegt Jezus: jullie krijgen het teken van Jona. Het teken van Jezus’ opstanding, dus. Met Pasen kwam dit beloofde teken uiteindelijk echt. Het graf was leeg! We hoorden uit de Bijbel hoe het evangelie het beschrijft.
Allereerst zijn er dan de vrouwen bij het graf. Ze schrikken, voor hen is Jezus opstanding ook een verrassing! Ze zijn ontzet, en ze zijn opgetogen, staat er in de Bijbel. Verbaasde blijdschap. Er is iets ongekend is gebeurd, en ze hebben moeite het te vatten, maar ze Laten het toe in hun leven. Daarom worden ze blij: als dit toch eens echt is…! En daarna ontmoeten ze Jezus zelf en is de vreugde compleet.
Daartegenover staan de Joodse leiders, die we ook hier weer aantreffen. Van de wachters bij het graf krijgen ze een geschokt verhaal over een engel en dat het graf geopend is. Maar zij gaan er niet heen om te kijken! Ze willen dit niet weten. Ook door dit grootste teken Laten ze zich niet meenemen. Ze sluiten zich ervoor af. Ze betalen de wachters zelfs om hun mond te houden en liever leugens te verspreiden. Zij ontmoeten Jezus niet – dat gebeurt meestal alleen als je ervoor open staat.
Misschien denkt iemand: ja, voor die vrouwen was het makkelijk. Die zagen een engel en een open graf – wij niet! Ja, dat is waar. Maar toch moest ze ook die vrouwen geloven wat ze hoorden van de engel. Pas daarna ontmoeten ze zelf de Heer. En zo is het nog! Als je je durft laten meenemen door wat we vandaag horen, dan kom je er achter dat het echt is. Dan kom je de Heer zelf misschien wel tegen. Want hij leeft!

[oproep: laat je meenemen!]
Dat is dan ook de oproep vandaag: laat je meenemen, laat je meevoeren door de vreugde van Pasen. Want Pasen is niet van ‘Jezus leeft weer, wij leven ook weer rustig verder’. Nee, Pasen is alsof je die boodschap krijgt waar ik mee begon: alles ziet er ineens anders uit! Pasen is dat je mag meegaan deze nieuwe werkelijkheid in, van God die alles anders maakt en de toekomst opendoet. Of je het nu voor het eerst hoort, of dat je al zo vaak met Pasen in de kerk zat: ga mee!
‘Maar,’ vraagt iemand, ‘ hoe doe je dat dan?’ Een heel belangrijke vraag! Wel, allereerst komt het erop aan dat je het dúrft te geloven. Dat Jezus leeft, en dat God ook nu de macht heeft. Dat jouw leven anders kan worden, en dat de wereld anders zál worden op God tijd. Stel je open! En ik weet, dat is een grote stap, zeker als je er niet in opgegroeid bent. Maar wie het waagt, die komt, misschien onwennig, een andere geweldige wereld binnen!
Dan komt het vervolgens ook erop aan dat je daarheen gaat waar je Jezus ontmoet. De vrouwen kwamen Hem eerst zomaar tegen. Maar daarna moesten ze naar Galilea gaan, zei de engel. Daar zouden ze Jezus vinden – en dat was ook zo. Net zo mag je nu naar de plekken gaan waar Jezus vaak is: de kerk, gesprekken met gelovige mensen, de Bijbel, het gebed… Je mag samen gaan met andere mensen die geloven dat Hij leeft. Door zijn Heilige Geest mag je Hem zoeken en ontmoeten.
En tenslotte: je mag je hele leven al laten stempelen door de vreugde van Pasen. Je leven laten bepalen door het besef dat goedheid wint en leven, Gods kracht en niet menselijke slechtheid of akelige omstandigheden. Je mag je dag ingaan als die mens uit het begin van de preek: de toekomst ligt open! Alles is mogelijk, er is hoop wat er ook mag gebeuren! Ja, zelfs de dood is niet het einde. Straal jij er ook al van, en u? Ligt er een paaslach op ons gezicht, gemeente?

[slot]
Pasen is het, het grote feest. Van licht en leven en lach. Want Gods kracht brak door alles heen. Het grote teken staat daar: Jezus die opstond en leeft. Durf je je te laten meenemen? Durf je het in alles te zien – zelfs een bloeiende hyacint? Durf je het aan, om met Jezus die leeft op weg te gaan…?

Amen!